Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Χαιρετισμοί στην εκδήλωση για την Ψηφιακή ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος των Ιερών Μονών Αγίου Όρους, η οποία πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2020 στο Αμφιθέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών στη Θεσσαλονίκη.

Η καταγωγή της πρώτης χριστιανικής μουσικής. Η σύνθεση Εβραϊκής και αρχαίας Ελληνικής μουσικής Μετά τα δύο προηγούμενα σημειώματά μας, σχετικά με τα δύο  πολιτιστικά περιβάλλοντα –το Εβραϊκό και το αρχαίο Ελληνικό- που επηρέασαν  τη διαμόρφωση της πρώτης Εκκλησιαστικής μουσικής, ολοκληρώνουμε την τριλογία αυτή με το αποτέλεσμα της συνθέσεως. Όπως θα γίνει φανερό, το ποσοστό επιρροής δεν είναι ίσο, καθώς η μουσική παράδοση του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού επηρέασαν καταλυτικά τη μουσική, όπως άλλωστε και όλους ρους τομείς της ζωής της νεοσύστατης Εκκλησίας, σε σημείο που ο όρος «Ελληνική Εκκλησιαστική Μουσική», αν και αφορά το σύνολο της Εκκλησίας, περά από σύνορα και επιμέρους παραδόσεις, να είναι απολύτως τεκμηριωμένος. Με δεδομένο ότι οι πρώτοι Χριστιανοί προέρχονταν από τον λαό των Εβραίων, είναι λογικό να υποθέσουμε ...

Ομιλία του Νίκου Νικολαΐδη, Ομότιμου Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α. και Καθηγητή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας στην Επιστημονική-Αγιολογική Ημερίδα προς τιμήν της Αγίας Μεγαλομάρτυρος Κυράννης της Οσσαίας, η οποία είχε ως κεντρικό θέμα: «Εκκλησία και σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα», και πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2020 στην κεντρική αίθουσα του Πολυδυνάμου Πνευματικού Κέντρου «Αγία Κυράννα», Λαγκαδά, υπό την αιγίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης, του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και της Διεθνούς Ακαδημίας Θεολογικών και Φιλοσοφικών Σπουδών «Οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος».

Ο πατήρ Αλέξανδρος Καριώτογλου Δρ Θεολογίας-Θρησκειολογίας, εφημέριος Ι. Ν. Αγίου Νικολάου Ραγκαβά, μιλάει στην Πεμπτουσία για την χαρμολύπη της Μεγάλης Τεσσαρακοστής και την διάκριση μεταξύ τύπου και ουσία με αφορμή την κατανυκτική περίοδο της Τεσσαρακοστής.

Αγαπητοί μου Αναγνώστες κατά καιρούς σας κάνουμε κοινωνούς περιστατικών και στιγμών από την ιερατική μας διακονία και με αφορμή αυτών προβληματιζόμαστε και διαπραγματευόμαστε διάφορα θέματα. Αυτό θα κάνουμε και σε αυτό το άρθρο μας, από το περιστατικό που θα σας διηγηθούμε που έγινε στις 23/2 σε εφημερία μας στο Κοιμητήριο. Κάποια στιγμή στο Κοιμητήριο, μία μητέρα με μαύρα ρούχα και μαντήλι παραδοσιακά και χαρακτηριστικά, που εκ των υστέρων μάθαμε ότι καταγόταν από τη Βόρεια Hπειρο (σημερινή Νότια Αλβανία), πάνω από τον τάφο του παιδιού της 53 ετών, άρχισε να λέει με δυνατή φωνή μοιρολόγια που ακούγονταν σε όλο σχεδόν το Κοιμητήριο. Δεν ήταν η πρώτη φορά που τη συναντούσαμε, ούτε η πρώτη φορά που το έκανε, αλλά τότε δεν της είχαμε ...

Ο αρχιμανδρίτης Ιάκωβος Κανάκης, Δρ. Θεολογίας και πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, στη σειρά «Ερευνάτε τας Γραφάς» κάνει αναφορά στα βιβλία A΄ και B΄ Παραλειπομένων, τα οποία εμπεριέχονται στον κανόνα της Παλαιάς Διαθήκης.

Ο Νεομάρτυς Γεώργιος, το καύχημα όλης της τοπικής Εκκλησίας, γεννήθηκε στην Ραψάνη το 1798 από γονείς ευσεβείς, το Χατζηλάσκαρη και τη Σμαράγδα Σακελλαρίδου. Στη γενέτειρα του έλαβε την εγκύκλιο μόρφωση, αποφοιτήσας και από την Ανώτατη Σχολή της Ραψάνης γύρω στα 1816 και εν συνεχεία άσκησε στον τόπο του το λειτούργημα του γραμματοδιδάσκαλου με έναν ιδιαίτερο ζήλο, με νεανικό σφρίγος, με πίστη στο Θεό, την οποία πίστη μετέδιδε και στους νεαρούς μαθητές του, δημιουργώντας μέσα στις νεανικές τους καρδιές, ζωηρά και εθνικά βιώματα.  Είναι αλήθεια πως η Ραψάνη είχε από τότε μεγάλη εμπορική και βιομηχανική ανάπτυξη και παράλληλα υψηλή πνευματική άνθιση και τα σχολεία της έδιναν ιδιαίτερο βάρος στην καλλιέργεια των γραμμάτων, αλλά και στη διαμόρφωση ισχυρών προσωπικοτήτων. Αποτελούσε μορφή καυχήσεως για ένα γονέα να αποστέλλει για σπουδές τον υιό του στη Ραψάνη. Έτσι ...

Η ανάγκη να μας αγαπούν, να ενδιαφέρονται για μας και να είμαστε στην καρδιά των γύρω μας, φαίνεται πως είναι, σε όλες τις ηλικίες, το σημείο που μας κάνει να χαιρόμαστε και να ζούμεν όντως.   Δημιουργηθήκαμε με βάση την αγαπητική συνεύρεση δύο ανθρώπων, αλλά και ήλθαμεν «εκ του μη όντος εις το είναι», ένεκα της αγάπης του ουράνιου Πατέρα μας.  Είναι, δηλαδή, στη φύση μας η αγάπη και, αν προσπαθούμε, άμεσα ή έμμεσα, να δείξουμε στον εαυτό μας ή στους άλλους ότι «δεν έχουμε ανάγκη της αγάπης» των άλλων, κάποια στιγμή θα καταλήξει στη μελαγχολία ή στην ανισόρροπη ζωή. Βέβαια, η παθολογική εκζήτηση της αγάπης και του ενδιαφέροντος των γύρω μας, αναπόφευκτα θα μας οδηγήσει στη θλίψη και στην οργή, γιατί ...

Η Κυριακούλα Παπαδημητρίου, Καθηγήτρια Τμ. Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας Α.Π.Θ.  μιλάει για το Επιμορφωτικό Πρόγραμμα με τίτλο «Η Κοινή Ελληνιστική γλώσσα της Αγίας Γραφής και η πολιτισμική της διάσταση. Β΄ Κύκλος: Η περίπτωση των δύο προς Θεσσαλονικείς Επιστολών του απ. Παύλου», εξηγώντας  τους σκοπούς και το περιεχόμενο του Προγράμματος, το οποίο θα συμβάλει στην κατανόηση της ελληνικής γλώσσας της Αγίας Γραφής εξετάζοντας τα κείμενα γλωσσικά, πολιτισμικά και θεολογικά. Συγχρόνως, θα μελετήσει ευρύτερα την Κοινή Ελληνιστική γλώσσα, στην οποία έχει γραφεί το βιβλικό κείμενο. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση συμμετοχής στο επιμορφωτικό πρόγραμμα μέχρι 8/3/2020. Για λεπτομέρειες βλέπε εδώ

Η πέμπτη διάλεξι τοῦ 3ου κύκλου τῶν σεμιναρίων «Γεώργιος Βιολάκης» θά πραγματοποιηθῇ στό βιβλιοπωλεῖο τῶν ᾿Εκδόσεων Ν. Παναγόπουλος (διεύθυνσι· Χαβρίου 3 καί Κολοκοτρώνη, Σύνταγμα ᾿Αθηνῶν, τηλ. 210-322.4819), την Δευτέρα 9 Μαρτίου 2020, ὥρα 19.00 (7 μ.μ.), με θέμα· Διατάξεις τοῦ Τυπικοῦ Βιολάκη για την Μεγάλη Τεσσαρακοστή Εἰσηγητής· Αρχιμανδρίτης Φιλόθεος Νικολάκης, ἐφημέριος ἱεροῦ ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου Κυψέλης Ἀθηνῶν, πτυχιοῦχος Θεολογίας, master Λειτουργικῆς. Μετά τήν διάλεξι θα ἀκολουθήσῃ σχετική συζήτησι. Σέ κάθε διάλεξι παρουσιάζονται βασικές ἀρχές τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ τυπι­κοῦ (καί πρακτικῶν λειτουργικῶν θεμάτων), ἀρχές ἀντικειμενικές βάσει τῆς ἐπιστήμης καί ὄχι ἀπόψεις προσωπικές καί αὐθαίρετες. Τό σεμινάριο ἀπευθύνεται σέ ὅσους διακονοῦν στό ἱερό ἀναλόγιο καί στό ἅγιο βῆμα, στούς μαθητές τῆς ἐκκλησιαστικῆς μουσικῆς, ἀλλά καί σέ κάθε φι­λακόλουθο πιστό. Μέ τήν ὁλοκλήρωσι τοῦ σεμιναρίου θά δοθοῦν βεβαιώσεις συμμετοχῆς σέ ὅσους ἔχουν ἐγγραφῆ καί παρακολουθοῦν τίς διαλέξεις συστηματικῶς. ᾿Εγγραφές·                 Στήν ἠλεκτρονική διεύθυνσι symbole@mail.com ῾Η συμμετοχή εἶναι ἐντελῶς ΔΩΡΕΑΝ.

Μια αναφορά στα έργα του Φώτη Κόντογλου. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Λεμεσού Αρχιμανδρίτης Ισαάκ. Your browser does not support the audio element.

Ο μακαριστός ιεροκήρυκας Δημήτριος Παναγόπουλος μιλάει για την Θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων δώρων, η οποία τελείται τις καθημερινές (πλην Σαββάτου και Κυριακής), καθόλη την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής.   Your browser does not support the audio element.

Οι ρίζες του Στις 18 Φεβρουαρίου του 1896 γεννήθηκε ο Δημήτρης Μητρόπουλος, κορυφαίος εκπρόσωπος του νεοελληνικού πολιτισμού στον κόσμο, αλλά και εκπρόσωπος ενός ασκητικού ήθους, που καλλιεργήθηκε από το ευσεβέστατο περιβάλλον στο οποίον μεγάλωσε. Ιδού πώς μιλά ο ίδιος για τις ρίζες του: «Το όνομά μου είναι Δημήτρης Μητρόπουλος. Είμαι μαέστρος. Αλλά θα σας φανεί απίστευτο αν σας πω ότι κι εγώ ο ίδιος εντυπωσιάζομαι που τελικά έγινα μουσικός. Κανείς από την οικογένειά μου δεν υπήρξε μουσικός. Προέρχομαι από οικογένεια κληρικών. Ο παππούς μου ήταν παπάς σ’ ένα χωριό στην Ελλάδα και ξέχασα να σας πω ότι γεννήθηκα στην Αθήνα. Ο θείος μου ήταν κτηνοτρόφος και δύο από τ’ αδέλφια του πατέρα μου πήγαν από πολύ νωρίς σε μοναστήρι και μάλιστα σ’ ...

Παρουσίαση του δίτομου έργου του Αρχιμανδρίτου Μελετίου Κουράκλη με τίτλο «Ό Θεσμός των Στρατιωτικών Ιερέων κατά την Καποδιστριακή και Οθωνική περίοδο με βάση ανέκδοτο αρχειακό υλικό» από τον Ευάνθη Χατζηβασιλείου, Καθηγητή, Πρόεδρο του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας ΕΚΠΑ στην Επετειακή Εκδήλωση «190 έτη παρουσίας Στρατιωτικών Ιερέων στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις». Η Επετειακή Εκδήλωση διοργανώθηκε από την Ειδική Συνοδική Επιτροπή επί Ειδικών Ποιμαντικών Θεμάτων και Καταστάεων και την Διεύθυνση Σώματος Στρατιωτικών Ιερέων ΓΕΕΘΑ υπό την αιγίδα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερωνύμου Β΄ και του Εξοχωτάτου Υπουργού Εθνικής Αμύνης κ. Νικολάου Παναγιωτόπουλου την Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 2019 στην Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων.  

Ο Μητροπολίτης Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας κ. Αμφιλόχιος μιλάει στην Πεμπτουσία για το μήνυμα και η μαρτυρία της Εκκλησίας στον σύγχρονο άνθρωπο.

Το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού εμβαθύνοντας και επεκτείνοντας τις θεματικές της μόνιμης έκθεσης οργανώνει περιοδικές εκθέσεις με ιδιαίτερο κάθε φορά ενδιαφέρον, τόσο για το ειδικό όσο και για το ευρύ κοινό, που σχετίζονται με τα εκθέματά του και τις εκφάνσεις του βυζαντινού και του μεταβυζαντινού πολιτισμού. Το Μουσείο μας σχεδίασε και εγκαινίασε στις 20-12-2019 την περιοδική έκθεση υπό τον τίτλο «Δύο Συλλογές σμίγουν» με αφορμή τον μακροχρόνιο δανεισμό από τον Δήμο Θεσσαλονίκης προς χρήση 109 εικόνων και ιερών κειμηλίων της Συλλογής της Δημοτικής Πινακοθήκης. Ο τίτλος της έκθεσης «Δύο Συλλογές σμίγουν» δηλώνει την πρόθεση της έκθεσης να συγκροτήσει μιαν ολότητα που προέκυψε από τη συνδυαστική μελέτη των αντικειμένων δύο Συλλογών: εκείνης της Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης και εκείνης του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού. Η μία ...

Σήμερα η παρηγορητική φροντίδα θεωρείται κάτι περισσότερο από μια αποδεκτή εναλλακτική λύση, όταν το θεραπευτικό μοντέλο υγείας παρουσιάζει ελλείψεις. Οι τέσσερις περίπου δεκαετίες εφαρμογής της παρηγορητικής φροντίδας απέδειξαν ότι αυτή είναι η πιο κατάλληλη και ανθρώπινη βοήθεια που μπορούμε να προσφέρουμε σε κάποιον ασθενή που βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο της αρρώστιάς του. (Clark, 2007). Πλέον, έχει καταστεί μια ιατρική ειδικότητα που αποσκοπεί στην ανακούφιση του ασθενούς από τα βάσανά του, στον έλεγχο των συμπτωμάτων του και στην καλύτερη δυνατή διαχείριση της ζωής που του απομένει. Η παρηγορητική φροντίδα έχει χαρακτηριστεί ως «η ενεργή νοσηλεία των ασθενών με προχωρημένη προοδευτική νόσο». Ο Cecily Saunders περιέγραψε 4 ευρείς τομείς (σωματική, ψυχολογική, κοινωνική και πνευματική) της παρηγορητικής φροντίδας. (Saunders, D.C., 1982). Πράγματι, το ιατρικό ...

Ο Μητροπολίτης Πατρών κ. Χρυσόστομος μιλάει στην Πεμπτουσία για τον ηγιασμένο γέροντα π. Γερβάσιο Παρασκευόπουλος (1877 – 1964), τη ζωή και την ποιμαντική του διακονία στην Πάτρα, καθώς και για την υποβολή του σχετικού φακέλου προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο σχετικά με την πρόταση αγιοκατάταξης του οσίου πατρός.

Your browser does not support the audio element.