Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Όσιος Παΐσιος Αγιορείτης (1924-1994). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Κανονικά πριν από τον Εσπερινό της γιορτής ή της Κυριακής σταματάει κάθε εργασία. Καλύτερα είναι να δουλέψη κανείς περισσότερο την προπαραμονή, όταν αυτό μπορή να ρυθμισθή, και να μη δουλέψη μετά τον Εσπερινό της παραμονής. Άλλο είναι να κάνη κανείς σε μια γιορτή ή την Κυριακή ένα ελαφρό πράγμα το απόγευμα, όταν είναι μεγάλη ανάγκη, αλλά και αυτό πάλι με τρόπο. Παλιά και οι χωρικοί που ήταν έξω στα χωράφια, μόλις άκουγαν την καμπάνα του Εσπερινού, έκαναν τον σταυρό τους και σταματούσαν την δουλειά. Το ίδιο και οι γυναίκες που κάθονταν στην γειτονιά. Σηκώνονταν, έκαναν τον σταυρό τους και άφηναν το πλέξιμο ή ό,τι άλλο έκαναν. Και ο Θεός τους ευλογούσε. Είχαν την υγεία τους και χαίρονταν… Τώρα κατήργησαν ...

Μια από τις πλέον πρόσφορες μεθόδους εξισλαμισμού, στα μαύρα χρόνια της δουλείας, που χρησιμοποιούσαν οι Τούρκοι, ήταν η συκοφαντία. Συκοφαντούσαν κάποιον Χριστιανό ότι δήθεν ασπάστηκε το Ισλάμ και κατόπιν τον κατέδιναν ως «αποστάτη», που, αν δεν γινόταν μουσουλμάνος, τον σκότωναν! Ένας από αυτούς υπήρξε και ο Νεομάρτυρας Άγιος Νικόλαος από τη Χίο. Γεννήθηκε στις Καρυές της νήσου Χίου, στα 1731. Γονείς του ήταν οι ευσεβείς Χριστιανοί και ονομάζονταν Πέτρος και Σταματού. Από μικρός έμεινε ορφανός από πατέρα, αλλά πρόκοψε σε ευσέβεια και αρετή. Σε ηλικία είκοσι ετών αποφάσισε, λόγω ανέχειας, να περάσει στην Μ. Ασία, με κάποιον συγχωριανό του για να εργαστούν ως κτίστες. Εγκαταστάθηκαν στη Μαγνησία και εργάζονταν τίμια. Παράλληλα ο Νικόλαος πρόκοβε και πνευματικά, ώστε όλοι τον εκτιμούσαν. Όμως ...

Μέσα από την ευαγγελική περικοπή αυτής της Κυριακής (Λουκά 16, 19 – 31) ακούμε τη παραβολή του πλουσίου και του φτωχού Λαζάρου, όπου ο Χριστός μας παρουσιάζει δύο σκηνές διαφορετικές. Η μία διαδραματίζεται στη γη και η άλλη στον ουρανό. Στη σκηνή που διαδραματίζεται στη γη, παρουσιάζεται ο πλούσιος καλοθρεμμένος, καλοντυμένος, καλοστεγασμένος, υγιής. Έχει οικογένεια, πέντε αδελφούς, φίλους, υπηρέτες. Από την άλλη στην ίδια σκηνή παρουσιάζεται ο φτωχός Λάζαρος, πεινασμένος, γυμνός, άστεγος, άρρωστος, χωρίς συγγενείς και φίλους, μόνος και έρημος, με μοναδική συντροφιά στη μοναξιά του τα σκυλιά που έρχονται να γλύψουν τις πληγές του και να ανακουφίσουν τους πόνους του. Στη δεύτερη σκηνή, στη σκηνή του ουρανού, οι όροι αντιστρέφονται. Ο πλούσιος βασανίζεται, φλέγεται, διψά. Οδύνωμαι εν τη φλογί ταύτη, μας ...

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Στην περιοχή του ποταμού Ιορδάνη ζούσε κάποιος αναχωρητής και αγωνιζόταν πολλά χρόνια. Καθώς τον σκέπαζε ο Θεός, δεν είχε επιθέσεις από τον εχθρό, αλλά έμενε σχεδόν απολέμητος. Από αυτή την αιτία, σε όλους όσοι πήγαιναν σε αυτόν για να ωφεληθούν, μιλούσε πολύ υποτιμητικά και χλευαστικά για τον σατανά και έλεγε ότι τίποτε δεν είναι και τίποτε δεν μπορεί να κάνει στους αγωνιστές· μόνο αν βρει κάποιους όμοιους με αυτόν, βρωμερούς και υποδουλωμένους συνεχώς στην αμαρτία, αυτούς τους παραλύει. Αυτά όμως τα έλεγε, γιατί δεν καταλάβαινε ότι η χάρη του Θεού δεν άφηνε τον σατανά να του επιτεθεί. Όταν πλησίαζε το τέλος του, επέτρεψε ο Θεός και του παρουσιάστηκε φανερά ο διάβολος και του είπε: «Τι σου έκανα, αββά; Γιατί με χλευάζεις; ...

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=325756) Οι σκοποίμ του Αθηναϊκού Ηγεμονισμού Οι σκοποί του Αθηναϊκού ιμπεριαλισμού βασικά ήταν οικονομικοί αλλά όχι μόνο. Η εξουσία επί των υπηκόων απέβλεπαν στην βαριά τους φορολογία, σε σιτάρι, άλογα, μέταλλα, χρήματα, καράβια. Έτσι δικαιολογείται και η συστράτευση και των δημοκρατικών στην ιδεολογία αυτή, για την διατήρηση της Αθηναϊκής ηγεμονίας. Έτσι πίστευαν ότι «ο πλούτος έφερνε τον δυναμισμό και όχι η δύναμη τον πλουτισμό». Σημαντικοί όμως ήταν και οι ψυχολογικοί λόγοι, όπως η αγάπη για δράση, την οποία την τονίζουν οι Κορίνθιοι στο λόγο τους στη Σπάρτη. Αποτέλεσμα είναι ούτε αυτοί να βρίσκονται σε ησυχία ούτε τους άλλους να τους αφήνουνε στην ησυχία τους. Ένας δεύτερος λόγος είναι η πολυπραγμοσύνη των Αθηναίων, η οποία έρχεται σε αντίθεση με την απραγμοσύνη, ...

Η Χερσόνησος του Άθω, γνωστή περισσότερο ως Χερσόνησος του Άγιου Όρους ή Άγιον Όρος, αποτελεί την ανατολικότερη από τις τρεις χερσονήσους της Χαλκιδικής. Διαφέρει από τις δύο άλλες όχι μόνο γεωγραφικά αλλά και γεωλογικά, μορφολογικά, κλιματικά και ιστορικά. Όλα αυτά αντικατοπτρίζονται κατά ένα σαφή τρόπο στη βλάστηση της περιοχής. Γεωλογικά, ενώ στην Χερσόνησο της Κασσάνδρας κυριαρχούν σχηματισμοί της τριτογενούς (ιζηματογενείς σχηματισμοί, μάργες), και στην Χερσόνησο της Σιθωνίας κυριαρχούν επίσης τριτογενείς σχηματισμοί, αλλά κυρίως γνεύσιοι και γρανίτες, στην Χερσόνησο του Άθω συναντάμε την προέκταση του γεωλογικού σχηματισμού της Ροδόπης, με επικράτηση των μεταμορφωσιγενών-κρυσταλλοσχιστωδών πετρωμάτων (γνεύσιοι, πρασινόλιθοι, ασβεστόλιθοι, κρυσταλλικοί ασβεστόλιθοι-μάρμαρα) και των πυριγενών πετρωμάτων (γρανίτες, γρανοδιορίτες και οφιόλιθοι). Μορφολογικά διακρίνεται επίσης η Χερσόνησος του Άθω από τις απόκρημνες κλίσεις κατά μήκος των ακτών, την ...

  Οι άνθρωποι που περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους καθιστοί αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο για διαβήτη, καρδιακή προσβολή, ακόμα και ορισμένα είδη καρκίνου. Τώρα, νέες ενδείξεις για τις βλαβερές συνέπειες της καθιστικής ζωής προκύπτουν από νέα αμερικανική έρευνα που αποκαλύπτει ότι η έντονα καθιστική ζωή μπορεί ενδεχομένως να αυξήσει τον κίνδυνο χρόνιας νεφρικής νόσου, ιδιαίτερα στις γυναίκες. Οι γυναίκες που ανέφεραν ότι περνούσαν λιγότερες από 3 ώρες την ημέρα καθισμένες είχαν 30% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τη νόσο σε σύγκριση με γυναίκες που ανέφεραν ότι περνούσαν περισσότερες από 8 ώρες την ημέρα στην καρέκλα τους. Η παρατεταμένη καθιστική ζωή φάνηκε επίσης να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο νεφρικής νόσου στους άντρες, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Η τακτική σωματική δραστηριότητα, όπως το περπάτημα για 30 ...

Δεν είναι άγνωστη στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία η παρουσία ενός Μεγάλου Ιεροεξεταστή. Για παράδειγμα, στο δράμα του Φρ. Σίλλερ (1759-1805) «Δον Κάρλος» ο Μέγας Ιεροεξεταστής αντιμετωπίζει τον βασιλιά και ύστερα από την έκφραση συγχώρησης εκ μέρους του βασιλιά ο Ιεροεξεταστής τον προτρέπει: «Δώσε ελευθερία συνειδήσεως στους λαούς σου». Αυτή η αναφορά στην ελευθερία είναι η μόνη ομοιότητα μεταξύ του διαλόγου στο Δον Κάρλος και του μονολόγου του Ιβάν Καραμάζωφ στον Β’ τόμο των Αδελφών Καραμάζωφ, όπου ο Φ. Ντοστογιέφσκι (1821-1881) συζητεί τα πράγματα σε μία άλλη βάση και με άλλη προοπτική. Μεταξύ των ερμηνευτικών προσεγγίσεων που έχουν επιχειρήσει παλαιότερα Ρώσσοι φιλόσοφοι θα δούμε εν συνεχεία τις τοποθετήσεις του Β. Ροζάνωφ (1856-1919), του Σ. Μπουλγκάκωφ (1871-1944) και του Ν. Μπερντιάγιεφ (1874-1948). Επίσης θα γίνει ...

Άγιος Γαβριήλ, ο διά Χριστόν σαλός και Ομολογητής (1929-2014), από την Γεωργία. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Μια γυναίκα που είχε χάσει το παιδί της επισκέφτηκε τον π. Γαβριήλ : – Γιατί κάποιοι φεύγουν νέοι απ’ αυτή τη ζωή τον ρώτησε. – Σ’ ένα χωριό, μια πιστή γυναίκα που έχασε τον µονάκριβο γιο της παραπονέθηκε στον Θεό: «Εγώ, για την αγάπη Σου, άντεξα πολλά: προσβολές, φτώχειες, δυσκολίες. Σ’ αυτό το μέρος κανείς δεν είναι πιστός εκτός από μένα. Όµως εσύ πήρες το παιδί μου. Γιατί»; Εκείνη τη νύχτα λοιπόν είδε ένα όνειρο: Οι Άγγελοι την πήγαν στον κύριο και Του µετέφεραν τα παράπονά της. Τότε ακούστηκε η φωνή του Κυρίου: – Ρωτήστε τη γυναίκα τι θέλει. – Φέρε το παιδί μου πίσω, απάντησε η γυναίκα. – Θέλεις να δεις το παιδί σου; ...

Χαρακτικό του Παντελή Ζερβού. (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Κάποιος άνθρωπος πάρα πολύ ευλαβής, στο όνομα Λιβερτίνος, ήταν δευτεράριος (δεύτερος μετά τον ηγούμενο) στη μονή του αγίου Ονωράτου, του οποίου υπήρξε και μαθητής. Μία μέρα ο Δαρδάς, ο κόμης των Γότθων, συνάντησε με τον στρατό του τον δούλο του Θεού, και μερικοί από τους ανθρώπους του κατέβασαν τον Λιβερτίνο από το άλογο στο οποίο καθόταν και του το πήραν. Αυτός πρόθυμα υπέμεινε τη στέρηση του αλόγου, τους έδωσε μάλιστα και το μαστίγιο λέγοντας: – Πάρτε και αυτό, για να έχετε πώς να κατευθύνετε το ζώο. Στη συνέχεια δόθηκε στην προσευχή, ενώ εκείνοι προχώρησαν καλπάζοντας και έφτασαν στον ποταμό που λέγεται Βουλτούρνος. Εκεί άρχισε ο καθένας να χτυπά το άλογό του με τη λαβή του σπαθιού και να το ...

Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς «Προσευχές στην Λίμνη» Κοίταξε ο Πατέρας από τον Ουρανό Κοίταξε ο Πατέρας από τον Ουρανό και με είδε ολόκληρο μέσα στις πληγές από τις αδικίες των ανθρώπων και είπε: Μην εκδικηθής. Ποιόν να εκδικηθώ, Κύριε; Το ποίμνιο που πηγαίνει για σφαγή; Εκδικείται άραγε ο γιατρός τους ασθενείς που από την επιθανάτια κλίνη τον υβρίζουν; Ποιόν να εκδικηθώ; Το χιόνι που λειώνει η το χόρτο που στεγνώνει; Εκδικείται άραγε ο νεκροθάφτης εκείνους που κατεβαίνουν στον τάφο; Ποιόν να εκδικηθώ; Τους αστοιχείωτους που νομίζουν πως μπορούν να κάνουν κακό και σε κάποιον άλλον ακόμη, εκτός από τον εαυτό τους; Εκδικείται άραγε ο δάσκαλος τα αμόρφωτα παιδιά που δεν ξέρουν ανάγνωση; Η αιωνιότητα μάρτυς μου ότι όλοι αυτοί, που είναι ταχείς στην εκδίκηση, είναι βραδείς στην ανάγνωση και ...

Από τη στιγμή που εισήλθε στο Μοναστήρι ο Συμεών μέσω της προσευχής, και ιδιαίτερα της ευχής του Ιησού, ανακάλυπτε ολοένα και περισσότερο τη βαθειά καρδιά του. Ξεκίνησε τη μοναχική του ζωή με διακαή και άσβεστο πόθο για συμφιλίωση με τον Θεό. Το πρώτο διακόνημά του ήταν στον Μύλο της Μονής, όπου με μεγάλη επιμέλεια εκτελούσε τη σκληρή εργασία που του είχε ανατεθεί. Κοιμόταν ελάχιστα και έτρωγε με εγκράτεια, ενώ αδιάλειπτα έχυνε άφθονα και απεγνωσμένα δάκρυα στη μετάνοιά του ενώπιον του Θεού. Η επίκληση του παναγίου Ονόματος του Ιησού γλύκαινε την ψυχή του αδελφού Συμεών. Κάποιο βράδυ, ενώ στεκόταν μπροστά στην εικόνα της Θεομήτορος, η προσευχή εισέδυσε στην καρδιά του και συνέχισε να τελείται εκεί από μόνη της μέρα και νύχτα. Ο Συμεών ...

Για περισσότερες πληροφορίες, όπως επίσης και για να μοιραστούμε ιδέες σχετικές με το φαγητό, ή ακόμη και για να συζητήσουμε τις δικές σας απορίες ή τις δικές σας ανησυχίες σχετικά με τη διατροφή, βρείτε με, στο Instagram: dia.trofis.ologos και στο Facebook: Μαργιάννα Μανώλη Διαιτολόγος Διατροφολόγος. «Να θυμάστε να απολαμβάνετε τις στιγμές σας. Και να μην ξεχνάτε πως εμείς ορίζουμε το φαγητό μας και όχι το φαγητό μας εμάς». Πώς ακούω pemptousia.fm; Πώς χρησιμοποιώ το podcast σε κινητές συσκευές; – Οδηγίες χρήσης

Ο Σέρβος Γέροντας, Ιερομόναχος Θαδδαίος της Βιτόβνιτσας (1914-2003). (Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Νόμιζα ότι όλοι οι μοναχοί, οι ιερείς και οι επίσκοποι έχουν τη δωρεά της χάριτος του Θεού, όμως, άνθρωπε, τόσα χρόνια, που πέρασα μέχρι τώρα με τους καλόγερους και τους ιερείς, συνάντησα μόνον έναν καλόγερο που πάνω του φαινόταν η δωρεά της χάριτος του Θεού. Μόνον έναν καλόγερο! Στους λαϊκούς ανθρώπους που ζουν στον κόσμο με τις οικογένειές τους συνάντησα πολύ περισσότερα πρόσωπα που πάνω τους αναπαύεται η δωρεά της χάριτος του Θεού. Ερχόταν εδώ σε μένα ένας Βόσνιος από την Μπανιαλούκα, ο οποίος ζει στον κόσμο και ασκεί την προσευχή του Ιησού. Αυτός έχει έναν φίλο από το σχολείο, που είναι οικογενειάρχης, έχει παιδιά, εργάζεται. Αυτός ο φίλος του δεν ήταν ιδιαίτερα πιστός ...

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος) Ο άββάς Παλλάδιος μας διηγήθηκε πάλι ότι στην Αρσενοΐτη (είναι πόλη της Θηβαΐδας) έπιασαν κάποιον που έκανε φόνο και μετά από πολλά βασανιστήρια, πήραν απόφαση να τον αποκεφαλίσουν. Καθώς λοιπόν τον έβγαζαν κάπου έξι μίλια έξω από την πόλη (γιατί εκεί έκανε και το φόνο), κάποιος μοναχός ακολουθούσε πίσω του, θέλοντας να δει πώς αποκεφαλίζεται. Στο δρόμο λοιπόν, καθώς πήγαινε να αποκεφαλιστεί, βλέπει το μοναχό να ακολουθεί και του λέει: – Αλήθεια, κύριε αββά, δεν έχεις κελί ή εργόχειρο; Του αποκρίθηκε ο μοναχός: Πράγματι, κύριε αδελφέ, και κελί και εργόχειρο έχω. Αυτός του αποκρίνεται και του λέει: – Και γιατί δεν κάθεσαι στο κελί σου να κλαις τις αμαρτίες σου; Του λέει ο μοναχός: – Αδελφέ, αμελώ πάρα πολύ για την ψυχή μου. Και γι’ αυτό ...

ΕΞ ΑΠΟΣΤΑΣΕΩΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ  «Η γλώσσα των ελληνικών λειτουργικών κειμένων της Ορθοδόξου Εκκλησίας» Το Εργαστήριο «Ελληνικής Γλώσσας της Χριστιανικής Γραμματείας» του Τμήματος Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του Κέντρου Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μάθησης ΚΕΔΙΒΙΜ προσφέρει το Πρόγραμμα Εξ Αποστάσεως Επιμόρφωσης με τίτλο «Η γλώσσα των ελληνικών λειτουργικών κειμένων της Ορθοδόξου Εκκλησίας». Το πρόγραμμα στοχεύει στην γλωσσική ανάλυση και επεξεργασία επιλεγμένων λειτουργικών κειμένων, την απόκτηση βασικών γνώσεων  γραμματικής και συντακτικού με  παραδειγματικό υλικό επιλεγμένο αποκλειστικά από τα λειτουργικά κείμενα, την ανάδειξη της μεταφραστικής προβληματικής, καθώς και σχετικών λειτουργικών και ποιμαντικών ζητημάτων. Απώτερος στόχος του προγράμματος δεν είναι η κατανόηση συγκεκριμένων κειμένων, αλλά η απόκτηση των μεθοδολογικών εκείνων εργαλείων με τη βοήθεια των οποίων θα είναι σε θέση ο εκπαιδευόμενος, εφαρμόζοντας ...

Ο Αθηναϊκός ηγεμονισμός κατά την «Πεντηκονταετία» Για να ικανοποιήσει τις ανάγκες της ηγεμονίας της η Αθήνα δημιούργησε έναν, σημαντικό αριθμητικά, γραφειοκρατικό μηχανισμό, τον οποίο πλήρωνε από τους φόρους της «Συμμαχίας». Η συμφωνία που πέτυχε η Αθήνα με τη Σπάρτη με την τριαντάχρονη ειρήνη (445 π.χ.) άφησε τον Περικλή απερίσπαστο να ολοκληρώσει τη μεταμόρφωση της Συμμαχίας της Δήλου σε Ηγεμονία. Η μια μετά την άλλη οι πόλεις – κράτη της Συμμαχίας υποτάχθηκαν στην Αθήνα και τελικά μόνο η Λέσβος, η Χίος και η Σάμος διατήρησαν την αυτονομία τους. Αυτές οι πόλεις – κράτη δεν πλήρωναν, όπως οι άλλες, φόρο, προμήθευαν όμως στην Αθήνα ναυτικές δυνάμεις. Δεν γίνονταν πια συνελεύσεις της Συμμαχίας και το ταμείο της είχε μεταφερθεί στην Αθήνα (454 π.χ.) με το πρόσχημα ότι ...

Όσον αφορά λοιπόν την ψυχή, είδαμε πως οι επιστήμες με πρώτη την νευροεπιστήμη, δεν αποδέχονται την ύπαρξή της. Αυτό οφείλεται κυρίως σε δύο παραμέτρους, στο γεγονός ότι η νευροεπιστήμη ως διεπιστημονικό πεδίο λειτουργεί υπό την οντολογική υπόθεση του φυσικισμού, δηλαδή υποθέτει ότι υπάρχουν μόνο τα θεμελιώδη φαινόμενα που μελετούνται από την φυσική, επιδιώκοντας να κατανοήσει τα ψυχικά φαινόμενα εντός του πλαισίου που πρεσβεύει πως η ανθρώπινη σκέψη και συμπεριφορά προκαλούνται αποκλειστικά από φυσικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα εντός του εγκεφάλου,138, 139 και στο ότι η δυτική σκέψη από τον καιρό του Μεσαίωνα είχε υιοθετήσει τον καρτεσιανό δυισμό, που παρουσίαζε την ψυχή και το σώμα ως διαφορετικές ουσίες, αλληλοεπηρεαζόμενες, με την ψυχή να έχει διεισδύσει μέσα σε όλο το σώμα και ...

Κορέα τη 28-9-51 Αγαπητέ μου αδελφέ γεια σου. Σε ευχαριστώ πολύ για την τόσο δυνατή κι΄ αγαπημένη μου επιστολή σου. Μετά από την ομάδα των «παιδιών» του κατηχητικού, το πρώτο φιλικό γράμμα είναι το δικό σου. Πλημμυρισμένο από το άρωμα της χριστιανικής σου ψυχής, σκόρπισε χαρά και ανάπαυση στην τόσο κουρασμένη ύπαρξί μου. Η ζωή στην Κορέα κυλάει ήσυχα εδώ που βρίσκομαι. Όταν όμως η υπηρεσία μου με αναγκάζη, λόγω της φύσεως της, να προχωρώ μέχρι τις πιο πρώτες προφυλακές, τότε το νόημα αντιστρέφεται και η ησυχία μετατρέπεται σε οδυνηρή και θανατηφόρο φασαρία. Γιατί, αλήθεια, όταν ακούς να κτυπούν συγχρόνως 10 βαριά πυροβόλα σε απόσταση μόλις 80 έως 100 μέτρων από εσένα, τότε αισθάνεσαι τον εαυτό σου ανίκανο για το καθετί, ενώ η γη τρέμει ...

Με αφορμή την επέτειο από το ηρωϊκό «ΟΧΙ» των Ελλήνων και του Ιωάννη Μεταξά εναντίον του φασισμού και των δυνάμεων του Άξονα, που οδήγησαν στο Έπος του 1940 στα βουνά της Βορείου Ηπείρου, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, εξέδωσε προς τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων την ημερήσια διαταγή του.