Κατηγορία

Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η Διαλεκτική Κανονικής και Σωφρονιστικής Επιστήμης στο ζήτημα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Ειρήνη Χριστινάκη, Καθηγήτρια (εκλ.) Τμ. Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας Ε.Κ.Π.Α.)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Εισήγηση της κας Ειρήνης Χριστινάκη, Καθηγήτριας (εκλ.) του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας του Ε.Κ.Π.Α. με θέμα: «Η Διαλεκτική Κανονικής και Σωφρονιστικής Επιστήμης στο ζήτημα των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» στο Διεπιστημονικό Συνέδριο «Θρησκείες και Ανθρώπινα Δικαιώματα» στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου 2019.

Περισσότερα

Οι περίφημοι πέντε «Ελληνικοί χοροί» για έγχορδα του Ν. Σκαλκώτα (Βασίλειος Χάδος, Συντονιστής Περιεχομένου Ενότητας Πολιτισμού – Πεμπτουσία)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Οι περίφημοi πέντε «Ελληνικοί χοροί» για έγχορδα, το δημοφιλέστερο ίσως ελληνικό κλασικό έργο διεθνώς του σπουδαίου και πρωτοπόρου της σύγχρονης μουσικής, Νίκου Σκαλκώτα . Οι «Ελληνικοί Χοροί», ως προς τη μορφή και ως προς τη χρήση του δημοτικού υλικού, είναι έργο ριζικά πρωτότυπο. Είναι μια αυτόνομη, οραματική, εξερευνητική και μεγάλη δημιουργία, η οποία, σε αντίθεση με ομοειδή έργα άλλων συνθετών, δεν είναι ποτέ συμφωνική «ανάπλαση» δημοτικών πρωτοτύπων. Είτε με την ατονική-δωδεκαφθογγική, είτε με την τονική δημιουργία του, όπως οι «Ελληνικοί Χοροί», ο πολυσχιδής Σκαλκώτας αποτελεί σημαντική μορφή στον ευρωπαϊκό μοντερνισμό του 20ού αιώνα».

Περισσότερα

Δημήτριος Ελ Μουρ: «Ο νέος Δαμασκηνός της ψαλτικής τέχνης του Πατριαρχείου Αντιοχείας» (Ιωάννης (Ζαν) Σταύρου, Πρωτοψάλτης Ι.Ν. Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης Ηλιουπόλεως Θεσσαλονίκης)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Ιωάννης Σταύρου, Πρωτοψάλτης του ι.ν. αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης Ηλιουπόλεως, μιλάει για τον μεγαλύτερο εκπρόσωπο της ψαλτικής τέχνης του Πατριαρχείου Αντιοχείας Δημήτριο Ελ Μουρ (1880-†1969), τονίζοντας την προσφορά και το υπέρογκο έργο που άφησε πίσω του ο χαλκέντερος μουσικός.

Περισσότερα

Ο Γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης ως φορέας της εμπειρικής Θεολογίας (Δημήτριος Τσελεγγίδης, Ομότιμος Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ.)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Δημήτριος Τσελεγγίδης, καταθέτει την προσωπική εμπειρία του από τη γνωριμία και πνευματική συναναστροφή με τον Γέροντα Εφραίμ Κατουνακιώτη. Για το πρώτο μέρος της συνέντευξης βλέπε εδώ Για το δεύτερο μέρος της συνέντευξης βλέπε εδώ  

Περισσότερα

Ο διακριτικός Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης (Βασίλειος Κέκης, Καθηγητής χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο κ. Βασίλειος Κέκης, ομότιμος Καθηγητής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο πρώτο μέρος της αποκλειστικής του συνέντευξης στην Πεμπτουσία μιλάει για τον μακαριστό Γέροντα Εφραίμ Κατουνακιώτη και διηγείται περιστατικά από τη γνωριμία τους και την πνευματική σχέση που ανέπτυξε ο ίδιος και η οικογένεια του με τον μακαριστό Γέροντα.

Περισσότερα

Όταν η παράδοση συναντά την ορθοδοξία (μέρος 37ο)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Μια αναφορά στα έργα του πατέρα της νεοελληνικής λογοτεχνίας Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Λεμεσού Αρχιμανδρίτης Ισαάκ. Your browser does not support the audio element.

Περισσότερα

Θεολογικές, ανθρωπολογικές και κοινωνικές παράμετροι της Αστρολογίας κατά τον Μάξιμο τον Γραικό (Απόστολος Νικολαΐδης, Καθηγητής Κοινωνιολογίας της Θρησκείας και Κοινωνικής Ηθικής του Πανεπιστημίου Αθηνών)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Εισήγηση του κου Απόστολου Νικολαΐδη, Κοσμήτορος της Θεολογικής Σχολής Αθηνών με θέμα: «Θεολογικές, ανθρωπολογικές και κοινωνικές παράμετροι της Αστρολογίας κατά τον Μάξιμο τον Γραικό», που διοργάνωσε η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως τη Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2018, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 500 ετών από της μεταβάσεως του Αγίου Μαξίμου στην Ρωσία, στο κέντρο πολιτισμού της Δυτικής Θεσσαλονίκης.

Περισσότερα

Διαφορές μεταξύ των Ορθοδόξων πνευματικών εμπειριών και της νευροθεολογίας (Μανώλης Καρακώστας, MSc Διοίκησης Επιχειρήσεων, Επαγγελματίας Υγείας – Ερευνητής)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Μπορεί να μην είναι γνωστό στους πολλούς, όμως τα ευρήματα της νευροθεολογίας δεν είναι άγνωστα στην Ορθοδοξία. Η δύναμη του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι γνωστή, όπως και οι δυνατότητες που κατέχει. Μία από αυτές λοιπόν είναι και η δημιουργία πνευματικών εμπειριών ή αυθυποβολής. Όμως, παρ’ όλες τις ομοιότητες που υπάρχουν με κάποιες εμπειρίες του Ορθοδόξου Χριστιανισμού, κατ’ ουσία είναι εκ διαμέτρου αντίθετες. Πράγματα που μοιάζουν μεταξύ τους δεν σημαίνει ότι είναι και ίδια. Η διαφορά τους λοιπόν έγκειται στην φύση των εμπειριών της νευροθεολογίας με εκείνες της Ορθοδοξίας. Στην μεν νευροθεολογία, και τις περιπτώσεις που εξετάστηκαν από τις λοιπές θρησκείες και χριστιανικές ομολογίες, οι εμπειρίες αυτές είναι κτιστές, δηλαδή ανήκουν στις πεπερασμένες ανθρώπινες δυνάμεις, ενώ αντίθετα στην Ορθοδοξία προέρχονται από τον Θεό, ...

Περισσότερα

Η θεολογία του αγίου Θεολήπτου ως προϊόν της πνευματικής αυτοσυνειδησίας του (Ηλίας Λιαμής, δρ. Θεολογίας, Καθηγητής Μουσικής, Πρόεδρος της Συνοδικής Υποεπιτροπής Καλλιτεχνικών Εκδηλώσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η Νίκαια είναι ο πρώτος χώρος, μέσα στον οποίον διαμορφώνεται η προσωπικότητα του αγίου Θεολήπτου. Η πόλη αυτή, της οποίας ο λαός διατηρούσε τήν φήμη του θεματοφύλακα των διδαγμάτων και του ήθους των Πατέρων της Α΄ Οικουμενικής συνόδου που συνεκλήθη εκεί, έπαιξε ρόλο καθοριστικό στην ψυχική και πνευματική ωρίμανση του αγίου . Η ισορροπία μεταξύ θεολογικής σπουδής και ζήλου για έμπρακτη διακονία μέσα στο χώρο της Εκκλησίας τον οδηγούν στον πρώτο βαθμό της ιεροσύνης. Ο δεύτερος χώρος που σφραγίζει την προσωπικότητα του αγίου Θεολήπτου είναι το Άγιον Όρος. Αυτό που είναι άξιο προβληματισμού είναι η αιτία που τον ωθεί να εγκαταλείψει τον έγγαμο βίο του κληρικού και να αποσυρθεί σε ένα περιβάλλον αυστηρής μοναχικής ζωής. Πρέπει να θεωρηθεί ως η πρώτη ...

Περισσότερα

Βάζουμε όρια στις απαιτήσεις των παιδιών (Κλαίρη Μαυρόματου – Χατζηκωντή, Δρ Φυσικών επιστημών)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Θοδωρής, μαθητής μου στην Α’ Γυμνασίου, έκανε στο σχολείο ό,τι ήθελε, ερχόταν καθυστερημένος με ένα σωρό χαζές δικαιολογίες, προσέρχονταν στην τάξη μετά το διάλειμμα με μεγάλη καθυστέρηση, (έπαιρνε απουσίες πολλές απ’ αυτό και κινδύνευε να μείνει), ενοχλούσε άλλα παιδιά, δεν έδινε σημασία σε κανονισμούς, μιλούσε άσχημα, ήταν σε ένταση και συγχρόνως η επίδοσή του ήταν για κλάματα. Δεδομένης της κακής εικόνας του, καλέσαμε τους γονείς να τους ενημερώσουμε. Οι γονείς του περιέγραψαν μια παρόμοια κατάσταση και στο σπίτι, και άφησαν το παράπονό τους να χυθεί στην συζήτηση. Δεν μπορούσαν να τον κάνουν καλά, ο ίδιος έκανε μεγάλη φασαρία όταν ήθελε κάτι, μέχρι που οι γονείς υποχωρούσαν για να μη φωνάζει άλλο. Παντοδύναμος λοιπόν αισθανόταν ο Θοδωρής, αφού περνούσε οπωσδήποτε το ...

Περισσότερα

«Η Λειτουργική παράδοση της εν Κορέα Ορθόδοξης Εκκλησιάς και η συμβολή του Ιωάννη Φουντούλη στη διαμόρφωσή της» (Μητροπολίτης Κορέας Αμβρόσιος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

 Διάλεξη του Σεβασμιώατου Μητροπολίτη Κορέας κ. Αμβρόσιου στην αίθουσα τελετών του Παλαιού Κτηρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ «Αλέξανδρος Παπαναστασίου» την Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2018, στα πλαίσια της δεύτερης ετήσιας διάλεξης «εις μνήμην Ιωάννου Φουντούλη», που καθιέρωσε το τμήμα Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, τιμώντας με τον τρόπο αυτό τον μακαριστό Καθηγητή Λειτουργικής.

Περισσότερα

«Καζαντζάκης και Βυζάντιο: η αναζήτηση του θείου»

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη και το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, σε συνδιοργάνωση με την Περιφέρεια Κρήτης, παρουσιάζουν στην κατεξοχήν «βυζαντινή» πόλη της Ελλάδας, τη Θεσσαλονίκη, την περιοδική έκθεσημε τίτλο «Καζαντζάκης και Βυζάντιο: η αναζήτηση του θείου».Η έκθεση αποτελεί το επιστέγασμα της συνεργασίας των δύο Μουσείων που ξεκίνησε το 2017 με αφορμή τα 60 χρόνια από τον θάνατο του Νίκου Καζαντζάκη. Εκθέματα και αρχειακά τεκμήρια του Μουσείου Καζαντζάκη, ορισμένα από τα οποία εκτίθενται για πρώτη φορά στο κοινό,όπως τα ημερολόγια του συγγραφέα από τις επισκέψεις τουμε τον Άγγελο Σικελιανό στο Άγιον Όρος και τον Μωριά, θα παρουσιαστούν στην αίθουσα «Ευτυχία Κουρκουτίδου-Νικολαΐδου» του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού. Στην Έκθεση συνέβαλαν με παραχώρηση οπτικοακουστικού υλικού τα Αρχεία της ΕΡΤ ΑΕ και του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Στόχος ...

Περισσότερα

Η Κλιματική αλλαγή. Η Ανθρωπόκαινος περίοδος στην Ελλάδα

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Στη Δημοτική Πινακοθήκη Λαμίας θα βρεθεί ο ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός στις 4 Μαρτίου 2019 όπου θα πραγματοποιήσει Διάλεξη με θέμα: «Η Κλιματική αλλαγή. Η Ανθρωπόκαινος περίοδος στην Ελλάδα».  Στην Αφίσα εικονίζονται κάποια Χαρακτικά του Λαμιώτη ζωγράφου-χαράκτη Παναγιώτη Γράββαλου , με τον τίτλο: «Πομπηία, λίγο πριν…»    

Περισσότερα

Έμπρακτη μετάνοια και εξομολόγηση (Δημήτριος Παναγόπουλος, Ιεροκήρυκας († 1982))

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο μακαριστός ιεροκήρυκας Δημήτριος Παναγόπουλος, μιλώντας για το μυστήριο της ιεράς εξομολογήσεως, τονίζει τη σημασία της έμπρακτης μετανοίας και της καθαράς εξομολογήσεως.   Your browser does not support the audio element.

Περισσότερα

Μετάνοια και ελπίδα (μέρος β΄) (Ιερομόναχος Μύρων Σιμωνοπετρίτης)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ομιλία του Ιερομονάχου Μύρωνος Σιμωνοπετρίτου στην σύναξη των νέων, στο Μετόχι της Αναλήψεως της Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας στο Βύρωνα Αττικής. Η ομιλία έγινε στις 10 Φεβρουαρίου 2019. Your browser does not support the audio element.

Περισσότερα

Το μυστήριο της αλήθειας (Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς († 1979))

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Οι αιώνιες δογματικές αλήθειες, τα θεία δόγματα, είναι αντικείμενο της πίστεως και η πίστη είναι άσκηση, η οποία περιλαμβάνει όλη την προσωπική ύπαρξη του ανθρώπου και επομένως και τη διάνοια. Όλες οι ευαγγελικές αρετές της ασκήσεως και της χάριτος, με την πίστη πρώτη, είναι ο επουράνιος άρτος της αιώνιας ζωής, με τον οποίο τρεφόμενος ο άνθρωπος, αξιοποιεί, αγιάζει, τελειοποιεί τον εαυτό του και αποκαθίσταται στη θεοείδειά του. Η εν χάριτι ζωή μέσα στην Εκκλησία γίνεται αναπόφευκτα η πηγή της εν χάριτι επιγνώσεως των αιώνιων δογματικών αληθειών. Βιώνοντάς τες ως το περιεχόμενο της ζωής του ο άνθρωπος προσεγγίζει και οικειοποιείται τη γνησιότητα, την αυθεντία, την αλήθεια και τη σωτηριώδη δύναμη. Όπως ακριβώς είπε ο Κύριος: «εάν τις θέλη το θέλημα Αυτού ...

Περισσότερα

Γέρων Εφραίμ Κατουνακιώτης: Ένας διάπυρος λειτουργός του Υψίστου (Γέροντας Εφραίμ, Καθηγούμενος Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Στις 27 Φεβρουαρίου άρχισε στην Πεμπτουσία ένα εκτενές αφιέρωμα στον Γέροντα Εφραίμ Κατουνακιώτη με την ευκαιρία της συμπληρώσεως των είκοσι χρόνων από την ένθεη κοίμησή του. Το αφιέρωμα υπερέβη το διάστημα των τριών μηνών και τον αριθμό των τριάντα αναρτήσεων και έγινε με ενθουσιασμό αποδεκτό από τους φίλους της Πεμπτουσίας. Ο σεβαστός καθηγούμενος της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου και πνευματικός πατέρας της Πεμπτουσίας Γέρων Εφραίμ, όχι μόνον επευλόγησε τοα αφιέρωμα, αλλά έδωσε την πρώτη ζωντανή συνέντευξη. Για τον λόγο αυτό, η Πεμπτουσία ολοκληρώνει τυπικά την πρωτοβουλία αυτή με συνέντευξη του Γέροντος Εφραίμ Βατοπαιδινού για την βαθειά λειτουργική συνείδηση και βιοτή του Γέροντος Εφραίμ Κατουνακιώτη, τον οποίον ο πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος τον χαρακτηρίζει ως «προστάτη των λειτουργών και των ιερέων». Επί της ουσίας η ...

Περισσότερα

Οι σύγχρονοι Βορειοηπειρώτες και τα αρχαία ονόματά τους (Γεώργιος Γκοτζιάς, Εκπαιδευτικός)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η ονοματολογική σύνθεση μιας περιοχής, είναι εκείνη η οποία σε μεγάλο βαθμό προσδιορίζει την ιστορική καταγωγή αλλά και τη συσχέτισή της με το παρελθόν. Ουσιαστικά τα τοπωνύμια μπορούν κάλλιστα να μας δώσουν σημαντικές πληροφορίες για τους πληθυσμούς που διαβιούν ή πέρασαν από την εκάστοτε γεωγραφική περιοχή. Φερειπείν η περιοχή της κοιλάδας του Δρίνου ποταμού, η οποία σε μεγάλο ποσοστό ταυτίζεται με τα χωριά της Δ(ε)ρόπολης, διατηρεί μέχρι σήμερα, πληθώρα σλαβικών, αλλά και αρχαίων ελληνικών τοπωνύμιων, πράγμα που μαρτυρεί δύο διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Εκείνη της αρχαίας – ελληνικής εποχής και έπειτα εκείνη των γνωστών σλαβικών επιδρομών του 7ου αιώνα στην Ήπειρο. Όσον αφορά τα ονόματα των κατοίκων σε όλη την κοινότητά μας, εκτός των χριστιανικών, συναντάμε πλήθος αρχαίων, τα οποία υπάρχει περίπτωση να ...

Περισσότερα

Άγιοι Ανάργυροι Ψυρρή (Βυζαντινά αριστουργήματα της Αθήνας) (Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Κατάφορτος από ιστορικές μνήμες αλλά και με μια σπάνια αρχιτεκτονική ιδιοτυπία ο ναός των Αγίων Αναργύρων του Ψυρρή, αποτελεί ένα από τα σπουδαία ορθόδοξα μνημεία της πόλης. Η εκκλησία βρίσκεται επί της Πλατείας Ηρώων στου Ψυρρή, η οποία με την σειρά της είναι συνυφασμένη με τους αγωνιστές της εθνεγερσίας. Στην εκκλησία αυτή συνωστίζονταν πολλοί οπλαρχηγοί του ΄21, ενώ φυλάσσονταν και πολεμοφόδια για τις πολεμικές επιχειρήσεις, κατά των Τούρκων. Και σ΄αυτήν είχε ενταφιαστεί ο ήρωας της επανάστασης Παναγιώτης Κτενάς, φρούραρχος της Ακρόπολης, που μοίρα τραγική σκοτώθηκε απο κανόνι που εξερράγη λόγω υπερθέρμανσης, την ημέρα που τα ελληνικά κανόνια έριχναν νικητήριες βολές, για την παράδοση της Ακρόπολης από τους Τούρκους στους Έλληνες.   Από την άλλη αναπόσπαστα συνδεδεμένος ήταν ο ναός με την παρουσία του ...

Περισσότερα

Η ενορία ως φορέας πολιτισμού τον 21ο αιώνα (Πρωτ. Χριστόδουλος Μπίθας)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Εισήγηση του πρωτοπρεσβυτέρου π. Χριστοδούλου Μπίθα, προϊσταμένου Ι. Ναού Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μοσχάτου, Θεολόγου -Συγγραφέως με θέμα: «Η ενορία ως φορέας πολιτισμού τον 21ο αιώνα» στις Τριήμερες Εκδηλώσεις για την εορτή των Τριών Ιεραρχών του Ιδρύματος Νεότητος και Οικογένειας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών με τίτλο: «Η Τέχνη στην Αγωγή Παιδιών και Νέων», 1-3 Φεβρουαρίου 2019 στο Πολιτιστικό Κέντρο Ι. Α. Αθηνών.

Περισσότερα