Κατηγορία

Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Μύθος ή θρύλος το κρυφό σχολειό; του Φάνη Κακριδή με αφορμή το θάνατό του (Φάνης Ι. Κακριδής, ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Έχοντας ζήσει πολλά χρόνια στην Ήπειρο, δυσκολευόμουν πάντα να πιστέψω αυτό που τον τελευταίο καιρό με έμφαση υποστηρίζουν οι ιστορικοί: ότι το «Κρυφό Σχολειό» είναι καθαρός μύθος, με τη σημερινή έννοια της λέξης. Προτιμούσα να το θεωρώ θρύλο, πιστεύοντας ότι πρέπει να κρύβεται κάποια αλήθεια πίσω από τις λαϊκές διηγήσεις που ακούει κανείς συχνά από τους καλογέρους ή την εκκλησάρισσα, όταν επισκεφτεί, για παράδειγμα, τη Μονή των Φιλανθρωπηνών, στο νησί της λίμνης των Ιωαννίνων, κι άλλους πολλούς παρόμοιους τόπους.­ μια αλήθεια που βέβαια δεν τη φανταζόμουν να ταυτίζεται με το Φεγγαράκι μου λαμπρό, ούτε με Το κρυφό σχολειό του Ν. Γύζη (1886) και το ομώνυμο ποίημα του Ι. Πολέμη (1900). Ότι δεν υπάρχουν ρητές μαρτυρίες σύγχρονες με τη λειτουργία του ...

Περισσότερα

Το διάβα προς τα χειμαδιά υπό πολύ δύσκολες καιρικές συνθήκες (Σοφία Μπούμπα, Εκπαιδευτικός- Λαογράφος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η Β.Γ περιγράφει μια εμπειρία της από το διάβα προς τα χειμαδιά υπό πολύ δύσκολες καιρικές συνθήκες (χιόνι). Είχε ξεκινήσει με τον πατέρα της, ο οποίος βρισκόταν για μερικές μέρες στο Μέτσοβο λόγω άδειας που είχε πάρει , στις αρχές Μαρτίου. Θα έπαιρναν στα χειμαδιά τις οικόσιτες αγελάδες που είχαν στο Μέτσοβο για να βόσκουν εκεί. Ενώ είχαν ξεκινήσει με ευνοϊκό καιρό, για τα δεδομένα της εποχής, τους έπιασε χιονοθύελλα καθ’ οδόν. Όταν έφτασαν στο κατάλευκο από χιόνια χωριό της Κουτσούφλιανη μια οικογένεια που τους είδε να περπατούν μες στα χιόνια τους φιλοξένησε σπίτι της, τους άλλαξε τα ρούχα, τους πρόσφερε ζεστασιά και γενικότερα περιποιήθηκε την Β.Γ, τον πατέρα της αλλά και τα αγελάδια τους. Η μητέρα της αφηγήτριας από ...

Περισσότερα

Η αγιότητα ως ελευθερία (Πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Τσιμούρης, Θεολόγος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Στο «Ενοριακό Αρχονταρίκι» συζητούν οι πρωτοπρεσβύτεροι π. Βασίλειος Τσιμούρης και π. Γεώργιος Σχοινάς με θέμα: «Η αγιότητα ως ελευθερία». Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Ενορία εν δράσει…» του Ιερού Ναού Ευαγγελιστρίας Πειραιώς τη Δευτέρα 12 Νοεμβρίου 2018.

Περισσότερα

Συζήτηση Α΄ Συνεδρίας στην Ημερίδα «Τα προσωπεία του προσώπου – Κριτικές θεολογικές τοποθετήσεις στην οντολογία του προσώπου»

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η Συζήτηση μετά την Α΄ Συνεδρία στην Θεολογική Ημερίδα: «Τα προσωπεία του προσώπου – Κριτικές θεολογικές τοποθετήσεις στην οντολογία του προσώπου». Η Ημερίδα διοργανώθηκε από τον Σύλλογο Θεολόγων «Μέθεξις» το Σάββατο 13 Οκτωβρίου 2018 στο Πολιτιστικό Κέντρο Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.

Περισσότερα

Η Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους για την Συμφωνία των Πρεσπών

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΡΕΣΠΩΝ Η Ιερά Κοινότης του Αγίου Όρους εν συνεχεία της από 26ης Ιουνίου 2018 ανακοινώσεως αυτής, με την οποία είχε εκφρασθεί η αντίθεσίς της πρός την υπογραφείσα Συμφωνία των Πρεσπών, μετά την επικείμενη κατάθεση της Συμφωνίας πρός ψήφιση από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, τονίζει εκ νέου ότι το Άγιον Όρος θεωρεί ως περιφρόνηση της ιστορίας και της αληθείας την αναγνώριση «μακεδονικής γλώσσης» και «μακεδονικής εθνικότητος» υπό της Ελληνικής Πολιτείας εις το γειτονικό Κράτος. Ζητεί από την Ελληνική Κυβέρνηση να σεβασθεί την βούληση του Ελληνικού λαού προχωρώντας εις την διεξαγωγή δημοψηφίσματος προ της κυρώσεως τής Συμφωνίας, δεδομένου ότι με αυτήν παραχωρείται το ιστορικό όνομα της Μακεδονίας εις γειτονικό έθνος με όλες τις συνέπειες ...

Περισσότερα

Όταν η παράδοση συναντά την ορθοδοξία (μέρος 31ο)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Μια αναφορά στα έργα του πατέρα της νεοελληνικής λογοτεχνίας Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Λεμεσού Αρχιμανδρίτης Ισαάκ. Your browser does not support the audio element.

Περισσότερα

Το ρήγμα της δυτικής με την ορθόδοξη θεολογία και οι κοινωνικοπολιτικές του προεκτάσεις (Γεώργιος Παύλος, Καθηγητής Φυσικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και Δρ Φιλοσοφίας Α.Π.Θ.)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η δυτική θεολογία σε όλες τις φάσεις και εκδοχές της αποχώρισής της από την Ανατολική και ορθόδοξη θεολογία, της μονής αληθούς θεολογίας ως προϊόν της μονής αληθούς Αγίας Αποστολικής και Καθολικής – Οικουμενικής Εκκλησίας, της Ανατολικής δηλαδή και Ορθοδόξου Εκκλησίας, κατέστρεψε όλες τις προϋποθέσεις της υγειούς και φιλανθρώπου Εκκλησιολογίας, Πολιτειολογίας, Ανθρωπολογίας, Κοσμολογίας, αφού πρωτίστως κατέστρεψε τις προϋποθέσεις της υγειούς και αληθούς Χριστολογίας και Τριαδολογίας. Διότι, κατά την Δυτική θεολογία, δεν ειναι αναγκαίο η συνεχής, διαρκής, αδιάκοπος και οντολογικά-υπαρξιακά, πραγματική παρουσία του Χριστού εν τω κόσμω και εν τη Εκκλησία, προκειμένου αμφότερα να υφίστανται και να σώζονται απο κάθε φθορά και κάθε θάνατο. Έτσι, προέκυψαν οι ποικίλες θεολογικές παραποιήσεις και αιρετικές απόψεις της δυτικής θεολογίας που γονιμοποιούν με λάθος και αιρετικό ...

Περισσότερα

Μυστικά και αθόρυβα έφυγες· Μάλλον είχες φύγει προτού φύγεις (Αρχιμ. Εφραίμ Γ. Τριανταφυλλόπουλος, Πρωτοσύγκελλος Ι. Μ. Σισανίου και Σιατίστης, δρ Θεολογίας ΑΠΘ)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

ΕΠΙΚΗΔΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΣΤΟ ΜΑΚΑΡΙΣΤΟ ΣΙΣΑΝΙΟΥ ΚΑΙ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ ΚΥΡΟ ΠΑΥΛΟ (+ 13-1-2019) «Και επιπεσών Ιωσήφ επί πρόσωπον του πατρός αυτού έκλαυσεν αυτόν και εφίλησεν αυτόν….και εκόψαντο αυτόν κοπετόν μέγαν και ισχυρόν σφόδρα» (Γεν. 50-1,10). Τι τούτο Δεσπότη μου; Τι τούτο Πατέρα μας; Νωρίς πολύ και αναπάντεχα μας σύναξες γύρω σου! Δε μας κούρασες, δε μας προβλημάτισες, δε μας αποχαιρέτησες καν, ούτε μας έδωσες τη χαρά να σε αποχαιρετήσουμε! Όμως φαινόσουν «σαν έτοιμος από καιρό», καταπώς λέει ο μεγάλος αλεξανδρινός ποιητής, αφού συχνά τώρα τελευταία, όλο για το θάνατο, ακριβέστερα για το θάνατό σ ο υ μας μιλούσες, κατά την ομολογία πολλών Πατέρων. «Πηγαίνω να ησυχάσω πιά»! «Θα βγεί δε θα βγεί η χρονιά»! «Πάω να αποχαιρετήσω αυτό το καλοκαίρι τα χωριά μου στη Σιάτιστα και την Εύβοια»! «Τόσα πολλά ...

Περισσότερα

Η περίπτωση της τύφλωσης του αποστόλου Παύλου (Δρ. Μιχαήλ Γ. Αγγέλου, Οφθαλμίατρος – Χειρούργος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Δρ. Μιχαήλ Γ. Αγγέλου, Οφθαλμίατρος – Χειρούργος στο τέταρτο μέρος της συνέντευξής του στην Πεμπτουσία αναφέρεται με αφορμή τα νοσήματα των οφθαλμών και τις θεραπείες τους στην Καινή Διαθήκη στη περίπτωση της τύφλωσης του αποστόλου Παύλου.

Περισσότερα

Το αόρατο δίδυμο εκκλησάκι (Ιωάννης Μ. Μιχαλακόπουλος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Προφήτης Ηλίας και ο Άγιος Χαράλαμπος στο «Βρυσάκι» Συχνά, περιπλανώμενοι σε σοκάκια, ρούγες, μεϊντάνια και πλατώματα της Πρωτεύουσας ή ξεφυλλίζοντας κιτρινισμένες σελίδες εφημερίδων άλλων καιρών, συναντάμε (αόρατα) τοπία τα οποία, εδώ και πολλές δεκαετίες, δεν υφίστανται στο φάσμα του αισθητού… Άλλοτε οι επιδρομές αλλοφύλων – αλλοθρήσκων, άλλοτε η αρχαιολογική σκαπάνη, κάποιες φορές η οικιστική ανάπτυξη, ο πολεοδομικός σχεδιασμός και το (προσδοκώμενο) «εργολαβικόν κέρδος» έχουν οδηγήσει στην κατεδάφιση ναών, μεγάρων, κρηνών και γενικότερα τοποσήμων που είχαν τη δικιά τους θέση στην «Ανθρωπογεωγραφία» της Παλιάς Αθήνας. Σε αυτές τις περιπτώσεις καλούνται οι σύγχρονοι ταξιδευτάδες της Πόλης μας να αποσυνθέσουν το παρόν, ώστε να αναδομήσουν (με διαφορετικά υλικά) το παρελθόν. Για να γίνει επιτυχώς αυτή η εσωτερική διαδικασία ανάπλασης χρησιμοποιούνται ως εργαλεία η ...

Περισσότερα

Εγωισμός: Ένας μόνιμος «χιονιάς» σε κάθε εποχή και καιρό! (πρωτοπρεσβύτερος π. Αντώνιος Χρήστου, Θεολόγος – ΜΑ (Ορθόδοξη Θεολογία) ΕΑΠ)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Αγαπητοί μου αναγνώστες, τι στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, έξω το τοπίο είναι κάτασπρο (8 Ιανουαρίου 2019 στην Αττική)! Ο Χιονιάς ή για άλλους πιο ειδικούς που «βαπτίζουν» πλέον με βάση τα γράμματα της Ελληνικής αλφαβήτου, ο «Τηλέμαχος», άφησε για τα καλά την παγωμένη επέλασή του, σε βουνά, δρόμους, σπίτια, αυτοκίνητα και σε όποια άλλη επιφάνεια, μπορεί να σταθεί πάνω του χιόνι! Σαν εικόνα είναι όμορφα όλα αυτά! Πραγματικά το βλέμμα αιχμαλωτίζεται ευχάριστα, σε χιονισμένα τοπία που διαφοροποιεί προς το καλύτερο την κάθε περιοχή. Όμως στην ουσία όλα είναι χειρότερα και μία απλή βόλτα και παραμονή σε χιονισμένη περιοχή, σε προσγειώνει απότομα, αφού το τίμημα είναι βαρύ και οι δυσχέρειες πολλές! Από πού να ξεκινήσει κανείς; Από τις χαμηλές θερμοκρασίες ...

Περισσότερα

Οι εικόνες του Τιμίου Προδρόμου και του Αγίου Αντωνίου μέσα από το χρωστήρα του Φώτη Κόντογλου (Πρωτοπρεσβύτερος Σταμάτης Σκλήρης, Αγιογράφος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ομιλία του πρωτοπρεσβυτέρου π. Σταμάτη Σκλήρη, Αγιογράφου, με θέμα: «Οι εικόνες του Τιμίου Προδρόμου και του Αγίου Αντωνίου μέσα από το χρωστήρα του Φώτη Κόντογλου», η οποία πραγματοποιήθηκε στον Ιερό Ναό Αγίου Αντωνίου το Σάββατο 13 Ιανουαρίου 2018.

Περισσότερα

Διαφορές ανάμεσα στις απόψεις δυτικής και ανατολικής θεολογία για την δημιουργία και την κτίση (Τιμόθεος Παπασταύρου, Θεολόγος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η άποψη των Ρωμαιοκαθολικών για την δημιουργία του κόσμου και την κτίση, ανέκαθεν ερχόταν σε αντιπαράθεση με την άποψη των Ορθοδόξων. Αρχικά οι Ρωμαιοκαθολικοί ήταν υποστηρικτές ενός δυισμού που αφορά το φυσικό και το υπερφυσικό. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να θεωρούν την κτίση κατώτερη από την χάρη του θεού, η οποία έχει ως σκοπό να αγιάσει και να σώσει την κτίση από την κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Την ίδια άποψη υιοθέτησαν και οι προτεστάντες, οι οποίοι διαφοροποίησαν τις έννοιες δημιουργώντας έναν δυϊσμό ανάμεσα στο φυσικό και το ψυχικό. Στην αντίπερα όχθη, η ορθόδοξη θεολογία είχε μια τελείως διαφορετική άποψη για την δημιουργία του κόσμου. Οι ορθόδοξοι θεολόγοι υποστήριζαν πως υπάρχει το κτιστό, το όποιο αντιπροσωπεύεται από την πλάση και το ...

Περισσότερα

Το αντιαιρετικό έργο του Αγίου Μαξίμου του Γραικού (Ιερομόναχος Λουκάς Γρηγοριάτης)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Εισήγηση του Ιερομονάχου π. Λουκά Γρηγοριάτη με θέμα: «Το αντιαιρετικό έργο του Αγίου Μαξίμου του Γραικού» στην Διεθνή Επιστημονική Ημερίδα: «Ο Άγιος Μάξιμος ο Γραικός – Από το Άγιον Όρος στην Ρωσία (1518-2018)», που διοργάνωσε η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως τη Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2018, με την ευκαιρία της συμπληρώσεως 500 ετών από της μεταβάσεως του Αγίου Μαξίμου στην Ρωσία, στο κέντρο πολιτισμού της Δυτικής Θεσσαλονίκης.

Περισσότερα

Η διαχρονία της γλώσσας και η πολιτιστική ταυτότητα του Ελληνισμού (Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π.)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο κ. Πάνος Ν. Αβραμόπουλος, M.Sc Δ/χος Μηχανικός Ε.Μ.Π. στο τρίτο μέρος της συνέντευξής του στην Πεμπτουσία αναφέρεται στη διαχρονία της ελληνικής γλώσσας και την πολιτιστική ταυτότητα του Ελληνισμού.

Περισσότερα

Χαιρετισμός του ηγουμένου της Ι.Μ. Οσίου Λουκά π. Σεραφείμ Παυλίδη

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Χαιρετισμός του του Ηγουμένου της Ιεράς Μονής Οσίου Λουκά του Στειριώτη Βοιωτίας αρχιμανδρίτη π. Σεραφείμ Παυλίδη στην Θεολογική Ημερίδα: «Τα προσωπεία του προσώπου – Κριτικές θεολογικές τοποθετήσεις στην οντολογία του προσώπου». Διοργάνωση: Σύλλογος Θεολόγων «Μέθεξις», Σάββατο 13 Οκτωβρίου 2018, Πολιτιστικό Κέντρο Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.

Περισσότερα

Διαβαθμίσεις της αμαρτίας (Ιερομόναχος Μύρων Σιμωνοπετρίτης)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ομιλία του Ιερομονάχου Μύρωνος Σιμωνοπετρίτου για τα στάδια και τις διαβαθμίσεις της αμαρτίας, που έγινε στο Μετόχι της Αναλήψεως της Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας στο Βύρωνα Αττικής. Your browser does not support the audio element.

Περισσότερα

Πήραν την Πόλην, πήραν την… ζωντανεύοντας τις τελευταίες ημέρες της Αυτοκρατορίας (Μαρία Λαμπαδαρίδου – Πόθου, συγγραφέας)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Η συγγραφέας Μαρία Λαμπαδαρίδου – Πόθου στο δεύτερο μέρος της αποκλειστικής συνέντευξή της στην Πεμπτουσία μιλάει για το έργο της Πήραν την Πόλην, πήραν την, ένα σημαντικό λογοτεχνικό συγγραφικό έργο που διηγείται και ζωντανεύει μέσα από τη γλαφυρή γραφίδα της συγγραφέας τις τελευταίες ημέρες της Αυτοκρατορίας.

Περισσότερα

Αγαθού θεού ναός (Μιχάλης Μιχαλακόπουλος)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Κάθε φορά που διάβαζα τον αρχαίο περιηγητή Παυσανία, είχα πάντα την απορία, γιατί απουσιάζει από το έργο του οποιαδήποτε αναφορά στη χριστιανική θρησκεία. Ο Παυσανίας περιδιαβαίνει τους διάφορους τόπους στα μέσα περίπου του 2ου μ.Χ. αιώνα, που η νέα θρησκεία, έχει γίνει γνωστή πάνω από εκατό χρόνια. Έχουν ιδρυθεί οι πρώτες Εκκλησίες, έχουν προηγηθεί οι απηνείς διωγμοί κατά των χριστιανών, η Ρώμη έχει συγκλονιστεί από τις εκατόμβες των μαρτύρων της νέας θρησκείας και ο Παυσανίας «τηρεί σιγήν ιχθύος». Στην Κόρινθο, ο μεγάλος περιηγητής, παραμένει επί πολύ χρόνο. Μιλάει με ανθρώπους, ακούει την ιστορία τους, τους μύθους τους, τα πιστεύω τους. Δεν βιάζεται. Κινείται πεζός. Περνάει από πόλεις και χωριά. Δεν άκουσε τίποτα για την νέα θρησκεία; Για τις μικρές, ναι, και ολιγάριθμες, ...

Περισσότερα

Τα Ηλιοστάσια. Η παγανιστική και αποκρυφιστική χρήση τους (Πρωτοπρ. Βασίλειος Γεωργόπουλος, Επίκ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ)

Κατηγορίες: Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Τα ηλιοστάσια (22 Δεκεμβρίου, 21 Ιουνίου) είναι ένα φυσικό αστρονομικό φαινόμενο, που έχει σχέση με την καθημερινή αλλαγή – μετατόπιση της θέσεως του ηλίου στο ουράνιο στερέωμα, κατά τη διάρκεια του έτους. Ως αστρονομικό φαινόμενο, λέγουν οι ειδικοί, το θερινό από το χειμερινό ηλιοστάσιο είναι εκ διαμέτρου αντίθετα μεταξύ τους ως προς την τροπή του ηλίου. Οι δύο αυτές ημέρες το χρόνο στον αρχαίο παγανιστικό κόσμο ήταν συνδεδεμένες και με το φαινόμενο της Ηλιολατρίας, τη λατρεία δηλαδή του ηλίου ως θεού. Το φυσικό αυτό φαινόμενο υιοθετήθηκε από το μεσαιωνικό και νεότερο αποκρυφιστικό χώρο και στα πλαίσια μιάς εσωτεριστικής νοηματοδότησής του, συνδέθηκε με μύθους και σύμβολα. Σε πολλές νεότερες παγανιστικές και αποκρυφιστικές κινήσεις οι συγκεκριμένες ημερομηνίες, έχουν ξεχωριστή σημασία και είναι ημέρες ειδικών ...

Περισσότερα