Ο Στέλιος Παπαθανασίου μιλάει για το βιβλίο του Στέλιου Κούκου, «Ωριμάζει μέσα μου ο Παπαδιαμάντης» των εκδόσεων Λογείον, που παρουσιάστηκε το Σάββατο 22 Δεκεμβρίου στο καφέ “Ζώγια- Βιβλίο, τσάι και συμπάθεια”, στο πλαίσιο της έκθεσης ζωγραφικής του Στέλιου Κούκου, με τίτλο “Επί πτερύγων Αγγέλων”, που πραγματοποιείται στον ίδιο χώρο.
Δοξαστικό της Θ´ Ώρας των Μεγάλων Ωρών της δεσποτικής εορτής των Θεοφανείων εις ήχον πλ. Α΄. Το δοξαστικό αυτό αποτελεί ένα εξαίσιο δείγμα της ποιητικής και μελουργικής εκκλησιαστικής μας παράδοσης. Είναι «δίχορον», δηλαδή, χωρισμένο σε μέρη και ψάλλεται από τους δύο χορούς των ψαλτών εναλλάξ. Η σύνθεση ανήκει στον Ιάκωβο Πρωτοψάλτη. Τον μάθημα αποδίδει αριστοτεχνικά ο Άρχων Υμνωδός της ΜΧΕ Γεώργιος Χατζηχρόνογλου. «Την χείρα σου την αψαμένην, την ακήρατον κορυφήν του Δεσπότου, μεθ’ ης και δακτύλω αυτόν, ημίν καθυπέδειξας, έπαρον υπέρ ημών, Βαπτιστά, ως παρρησίαν έχων πολλήν· αι γαρ μείζων των Προφητών απάντων, υπ’ αυτού μεμαρτύρησαι. Τους οφθαλμούς σου πάλιν δε, τους το Πανάγιον Πνεύμα κατιδόντας, ως εν είδει περιστεράς κατελθόν, αναπέτασον προς αυτόν Βαπτιστά, ίλεων ημίν απεργασάμενος. Και δεύρο στήθι μεθ’ ημών, επισφραγίζων τον ύμνον, και προεξάρχων της πανηγύρεως.» Η επεξεργασία ...
Στο τρίτο μέρος του αφιερώματος, ο Πέτρος Ανδρουτσόπουλος, Ιστορικός-Ερευνητής παραδοσιακών τραγουδιών, επιμελείται και παρουσιάζει, παραδοσιακά κάλαντα των Θεοφανείων από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, παραθέτοντας λαογραφικά και ιστορικά στοιχεία και στοιχεία από την παράδοση της Εκκλησίας. Παίζουν: Κλαρίνο: Κώστας Κοπανιτσάνος Βιολί: Δημήτρης Ζαχαρίου Λαούτο: Κωστής Καλαϊτζάκης Σαντούρι: Κρινιώ Τζαβέλα Τύμπανο-ντέφι: Νεκτάριος Πάλμος Ποντιακή λύρα: Γιώργος Παπαδόπουλος Γαβάλ’: Χάρης Παπαδόπουλος Νταούλι: Παύλος Σταματίδης Κρητική λύρα: Όθωνας Μπικάκης Κρητικό λαούτο: Ανδρέας Φασάκης Τραγουδούν: Πολυτίμη Τόλη Ανδρέας Φασάκης Γιάννης Μιχαηλίδης Συμμετέχει το εργαστήρι παραδοσιακού τραγουδιού του πολιτιστικού και λαογραφικού συλλόγου ΤΑΞΙΔΕΥΤΕΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ. Τα μέλη: Αραβανή Ευαγγελία, Θεοδόση Ιωάννα, Καμπάνη Αγγελική, Καραγιάννη Χριστίνα, Κατσελίδου Μαρία, Καψάνη Παναγιώτα, Κουσίδη Αλίκη, Κρίκου Χρυσούλα, Κωτσιοπούλου Θεώνη, Ρούσου Μαρία, Μάκρας Σωκράτης, Σιαφάκα Ελένη, Σταματοπούλου Ελευθερία, Τσαπατσάρης Βασίλειος, Τσαπατσάρη Γιούλη, Τσιλιμέκη Θεοδώρα, Τσιμπράκη Παρασκευή, Χρυσάφη Γεωργία.
Ο Ιωάννης (Ζαν) Σταύρου, Πρωτοψάλτης του Ι.Ν. Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης Ηλιουπόλεως Θεσσαλονίκης ψάλει ύμνους της Εορτής των Φώτων στην ελληνική και αραβική διάλεκτο.
Ο Καθηγητής Σωτήριος Δεσπότης, Πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικής Θεολογίας και Θρησκειολογίας της Θεολογικής Σχολής Αθηνών, στο τρίτο μέρος της συνέντευξής του στην Πεμπτουσία αναφέρεται στα βιβλικά γεγονότα της γεννήσεως του Κυρίου και το νόημα τους μεταθέτοντας τη σκέψη μας από το ρομαντισμό των εορτών στην ουσία της δεσποτικής εορτής της ενανθρωπήσεως.
Οι αόρατες ιδιότητες του Θεού, γράφει ο Απόστολος Παύλος, γίνονται νοητές στον άνθρωπο δια μέσου των δημιουργημάτων . Οι λόγοι των όντων, που υπάρχουν σε όλα τα δημιουργήματα, μαρτυρούν τον δημιουργικό και συνεκτικό Θεό Λόγο. Και επειδή ο Θεός Λόγος είναι το δεύτερο πρόσωπο της μίας αδιαίρετης Τριαδικής Θεότητας, είναι φυσικό και οι λόγοι των όντων να μαρτυρούν κατά κάποιον τρόπο την Τριαδική Θεότητα. Οι λόγοι των όντων υπάρχουν βέβαια και στον άνθρωπο. Δηλαδή ο άνθρωπος έχει εγκατεσπαρμένους στην ύπαρξή του «λόγους» που ανάγονται στον Θεό Λόγο. Έτσι γίνεται λόγος στην χριστιανική γραμματεία και για τον «σπερματικό λόγο», που παρέχει στον κάθε άνθρωπο του προβιβλικού και του εξωβιβλικού κόσμου κάποια μερική θεογνωσία. Χαρακτηριστικές εδώ είναι οι επισημάνσεις που κάνει ο Αριστοτέλης στην ...
H παρούσα έκδοση συντρέχει με τη διαχρονική απήχηση του έργου του π. Γ. Φλωρόφσκυ, θεωρώντας ότι δεν είναι συμπτωματικό το σύγχρονο ευρύ ενδιαφέρον για τη θεολογική συγγραφή του. Με τη μετάφραση στην ελληνική γλώσσα του συγκεκριμένου έργου προκρίνεται η επανάγνωση της θεολογικής προσφοράς του μεγάλου ρώσου θεολόγου. Όντας η νεοπατερική σύνθεση στο έργο του μία συμβολή που δεν εξαντλεί την ερμηνευτική της προοπτική στην προβολή του πατερικού γράμματος, αλλά εκφράζει το αγιοπατερικό φρόνημα ως το διαχρονικό πρότυπο εκκλησιαστικής βιωτής και θεολογίας, η μελέτη των συγγραφών του έχει πράγματι ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ως εκ τούτου, μέσα από το έργο του π. Γ. Φλωρόφσκυ ο αναγνώστης εμπλουτίζεται με ένα βαθύ θεολογικό πνεύμα και¬ μία γραφή που γνωρίζει να διαλέγεται πραγματικά. Το πρόβλημα είτε στην περίοδο ...
Σήμερα, αδελφοί χριστιανοί, είναι η τρίτη Δεσποτική εορτή. Πρώτη Δεσποτική εορτή είναι η Γέννηση του Χριστού, δεύτερη η Περιτομή και τρίτη Δεσποτική εορτή είναι η Βάπτιση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Επειδή είστε κουρασμένοι με την θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, που είναι μεγαλύτερη από την Λειτουργία του Ιερού Χρυσοστόμου, που ακούμε κάθε Κυριακή, και επειδή θα ακολουθήσει και ο Μέγας Αγιασμός, γι᾽ αυτό ολίγα μόνο λόγια θα σας πω και θα τελειώσω σύντομα το ταπεινό μου κήρυγμα. Ο Ιησούς Χριστός, αγαπητοί μου, είναι αναμάρτητος και γι᾽ αυτό δεν είχε ανάγκη από το βάπτισμα. Αλλά έρχεται προς το βάπτισμα του Ιωάννου, γιατί αυτό το βάπτισμα ήταν θέλημα Θεού· γιατί έπρεπε με την πράξη Του αυτή ο Χριστός να επικυρώσει το έργο ...
Η ακολουθία του Μεγάλου Αγιασμού ανέκαθεν συνδέθηκε με την εορτή των Θεοφανίων, την ακολουθία του βαπτίσματος και την εν γένει βαπτισματική πράξη της Εκκλησίας με ό,τι αυτή προβλέπει για τον αγιασμό του ύδατος. Συγκεκριμένα ο Μεγάλος Αγιασμός τελούνταν την παραμονή της εορτής των Θεοφανίων, κατά την παννυχίδα, μετά την ακολουθία του όρθρου, σε ανάμνηση του βαπτίσματος του Κυρίου. Οι πιστοί έπαιρναν το αγιασμένο νερό, έπιναν και ράντιζαν εαυτούς και τα σπίτια τους και στη συνέχεια στο αγιασμένο αυτό νερό βαπτίζονταν οι κατηχούμενοι . Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος περιγράφει τη συνήθεια της εποχής του, κατά την οποία το εσπέρας της παραμονής της εορτής οι χριστιανοί «άπαντες υδρευσάμενοι οίκαδε τα νάματα αποτίθενται και εις ενιαυτόν ολόκληρον φυλάττουσιν, άτε δη σήμερον αγιασθέντων ...
Ο Χρήστος Χαλκιάς, Πρωτοψάλτης του ι.ν. Παναγίας Δεξιάς ψάλει το Ιδιόμελο των Μεγάλων Ωρών των Θεοφανείων «Τάδε λέγει Κύριος πρός Ἰωάννην» ήχος πλ. δ´.
2ο Σεμινάριο Μελέτης της Λειτουργικής Γλώσσας και Παράδοσης: «Η εορτή των Χριστουγέννων. Λειτουργική και Γλωσσική προσέγγιση» Πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 15 Δεκεμβρίου το 2o Σεμινάριο Μελέτης της Λειτουργικής Γλώσσας και Παράδοσης της Ορθοδόξου Εκκλησίας με θέμα: «Η εορτή των Χριστουγέννων. Λειτουργική και Γλωσσική προσέγγιση». Ειδικότερα, το Σεμινάριο διοργανώθηκε από δύο Εργαστήρια της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ., το «Εργαστήριο Λειτουργικών Μελετών» του Τμήματος Ποιμαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας και το «Εργαστήριο Ελληνικής Γλώσσας της Χριστιανικής Γραμματείας» του Τμήματος Θεολογίας, και φιλοξενήθηκε στο Αμφιθέατρο του Κέντρου Αγιολογικών Μελετών στην ιστορική Μονή Αγίας Θεοδώρας της Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης. Το Σεμινάριο περιελάμβανε δύο ενότητες. Στην πρώτη, ο κ. Παναγιώτης Σκαλτσής, πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας και καθηγητής της Λειτουργικής, εισηγήθηκε το θέμα: «Η νηστεία των Χριστουγέννων». Ακολούθησε η ανακοίνωση του ...
«Νήσος μεν πέλας ήμιν Αρητιάς…» (μτφ. «Πλησιάζουμε το νησί του Άρη…», Αργοναυτικά Β, στ. 1047) Έτσι, σιγανά και ταπεινά (και ελαφρώς… «ανορθόγραφα»), παρουσιάζεται μπροστά μας η «οδός Αρετιάδος»∙ ο μοναδικός δρομίσκος του λεκανοπεδίου με αυτό το όνομα. Το εν λόγω συμπαθές σοκάκι εντοπίζεται πλησίον αλσυλλίου, σε γειτονιά της «προσφυγομάνας» Καλλιθέας, κάπου ανάμεσα στις οδούς Σινώπης, Τραπεζούντος και Κερασούντος. Με λίγη παραστατική φαντασία, κάπως έτσι είναι η διάταξη των συγκεκριμένων χωρικών οντοτήτων και στη γεωγραφική πραγματικότητα. Τα τρία αυτά αστικά κέντρα πολιτισμού (Σινώπη, Κερασούντα και Τραπεζούντα) κοσμούν τα μεσημβρινά παράλια του Έλληνος Πόντου, έτοιμα λες να «αγκαλιάσουν» την Αρητιάδα τους. Βέβαια, το πολυσήμαντο αυτό νησάκι της «Αρητιάδος» βρίσκεται -σαν ζωογόνος πνοή- πολύ κοντά στα χείλη της Κερασούντας, απέχοντας μόλις 1,5 χλμ από ...
Μια ενορία με πλούσια δράση παρουσιάζει το ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ. Μια ενορία που όπως σημειώνει ο εφημέριος του Ιερού Ναού π. Ματθαίος Χάλαρης έχει ως προτεραιότητα την πνευματική τροφή, χωρίς να παραθεωρείται και το φιλανθρωπικό έργο το οποίο είναι εξίσου σημαντικό. Μία Ενορία πρότυπο, με πλούσιο ποιμαντικό και φιλανθρωπικό έργο Πηγή: www.orthodoxianewsagency.gr Ρεπορτάζ: Δημήτρης Στρουμπάκος, κάμερα :Ανδρέας Χαλκιόπουλος, μοντάζ: Παναγιώτης Ποδαρόπουλος.
Η καταγωγή του ήταν από τη μοναχοτρόφο Μάδυτο. Εκάρη μοναχός, χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος στην Καλύβη του Αγίου Ιερομάρτυρος Σεραφείμ της σκήτης της Άγιας Άννης. Κατόπιν εγκαταβίωσε στην Καλύβη του Αγίου Μάρτυρος Ευσταθίου και τέλος εγκαταστάθηκε στην Καλύβη του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου των μετέπειτα Καρτσωναίων. Κατά το σαρανταλείτουργο, που έκανε μετά τη χειροτονία του, αγρυπνούσε καθημερινά και για να μην τον παίρνει ο ύπνος εργαζόταν σκληρά φτιάχνοντας πεζούλια που σώζονται μέχρι σήμερα. Γέροντας Γεράσιμος Αγιαννανίτης, άριστος ησυχαστής και αυστηρός νηστευτής. Κατά τον Γέροντα Άνθιμο Αγιαννανίτη (+1996) διακρίθηκε ως άριστος ησυχαστής, αυστηρός νηστευτής, λίαν φιλακόλουθος, εξαιρετικός Πνευματικός και θαυμάσιος μουσικός. Ήταν πολύ φιλόπονος, εργατικός και δυνατός. Δεκάδες πεζούλια για τις ελιές φτιάχτηκαν από τα χέρια του, για ν’ αναπαύσει τους αδελφούς ...
Το σημερινό μας άρθρο θα είναι λίγο διαφορετικό. Θα αναφερθούμε ενδεικτικά σε προτάσεις και θέσεις οπαδών του θρησκευτικού και νεοεποχίτικου συγκρητισμού. Θα χρησιμο- ποιήσουμε τη δική τους ορολογία και τις δικές τους προτάσεις από διάφορα έντυπα του χώρου. Δεν έχουν σημασία τα ονόμα- τα. Σημασία έχουν οι θέσεις. Χρησιμοποιούμε την φρασεολογία του χώρου για να υπάρχει μία αμεσότητα και ως προς το είδος, το ύφος, τους τρόπους και τους στόχους όσων εκφράζουν, αποδέχονται και προωθούν τον σύγχρονο θρησκευτικό συγκρητισμό. Εξάλλου, στο ιερό Ευαγγέλιο, ο Κύριός μας υπενθυμίζει ότι το δέντρο γνωρίζεται από τον καρπό του ( Ματθ.12,33). Στις θέσεις, λοιπόν, που οι θιασώτες του θρησκευτικού και νεοπεοχίτικου συγκρητισμού εκφράζουν και διατυπώνουν ανήκουν: 1. Ο γραπτός και ο προφορικός λόγος πρέπει να ...
Οι Βυζαντινοί ιστοριογράφοι με αρχαΐζουσα ορολογία, αποκαλούσαν τούς Τούρκους (Οθωμανούς και Σελτζούκους), με τον φυλετικό χαρακτηρισμό «Πέρσες». Ακόμη, μερικές φορές χρησιμοποιούσαν τον όρο «Αχαιμενίδες» . Ο Κριτόβουλος μας δίνει την αντίληψη που επικρατούσε τον 15ο αι., σύμφωνα με την οποία οι Τούρκοι θεωρήθησαν απόγονοι των Τρώων (Turci = Teucri), οι οποίοι μάλιστα εκδικήθηκαν την προ αιώνων άλωση τής Τροίας, προβάλλοντας το μοτίβο τής αμοιβαίας αντεκδίκησης Ασίας και Ευρώπης . Ο Λαόνικος Χαλκοκονδύλης, παρομοιάζει την συμφορά που βρήκε την Κωνσταντινούπολη με την καταστροφή τής Τροίας, τονίζοντας πως οι βάρβαροι Οθωμανοί τιμώρησαν τούς Έλληνες για εκείνο το γεγονός . Ο Σφραντζής, εκφράζει στο έργο του όλα τα άσχημα συναισθήματα που τού προκαλούν οι Οθωμανοί, καθώς εξ αιτίας τους υπέφερε τόσο ο ίδιος όσο ...
Φθάσαμε και πάλι, αδελφοί μου αγαπητοί, στην αρχή της καινούργιας χρονιάς. Γι’ αυτό και μέσα στη λατρεία της Εκκλησίας μας, πολύ δε περισσότερο μέσα στο Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, νοιώθουμε την ανάγκη, εντονότερα σήμερα, να επαναλάβουμε την ικετηρια δέηση του φωστήρος της Καισαρείας Μεγάλου Βασιλείου, του οποίου την μνήμη γιορτάζουμε: «Ευλόγησον τον στέφανον του ενιαυτού της χρηστότητος σου• παύσον τα σχίσματα των Εκκλησιών• σβέσον τα φρυάγματα των εθνών• τας των αιρέσων επαναστάσεις ταχέως κατάλυσον, τη δυνάμει του Αγίου σου Πνεύματος. Πάντας ημάς πρόσδεξαι εις την βασιλείαν σου … την σην ειρήνην και την σην αγάπην χάρισαι ημίν, Κύριε ο Θεός ημών». Είναι δε διαπιστωμένο πως ο χρόνος φεύγει γρήγορα. Καλπάζει προς την αιωνιότητα και οδηγεί την πτωχή ύπαρξή μας στο τέλος ...
Ο όσιος Νικηφόρος γεννήθηκε το 1890 στο Σηρικάρι της Κρήτης το 1890. Το βαφτιστικό του όνομα ήταν Νικόλαος και το επίθετό του Τζανακάκης. Καθώς έχασε τους γονείς του όταν ήταν ακόμα μικρός, τελειώνοντας το Δημοτικό στάλθηκε από τον παππού του στα Χανιά, για να γίνει κουρέας. Μόλις μπήκε στην εφηβεία, εμφανίστηκαν στα χέρια του τα πρώτα σημάδια της λέπρας, μιας μολυσματικής ασθένειας, που στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν ανίατη. Όσοι προσβάλλονταν από την αρρώστια τους έστελναν στο νησάκι της Σπιναλόγκας. Για να αποφύγει τον εγκλεισμό του, ο Νικόλαος φεύγει απ΄ την πατρίδα του και καταφεύγει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, όπου βρίσκει δουλειά σ΄ ένα κουρείο και αποκτά σχέσεις με αρκετά μέλη της ομογένειας. Μεταξύ αυτών βρίσκεται κι ένας Χιώτης ιερέας, ...
Με αφορμή τα 70 χρόνια από το θάνατο του Νίκου Σκαλκώτα στους χώρους του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών θα πραγματοποιηθούν, καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους, δεκάδες εκδηλώσεις αφιερωμένες στο μεγάλο Έλληνα μουσουργό. Στις προγραμματισμένες εκδηλώσεις για το 2019 θα παρουσιαστούν σπάνια τεκμήρια για τη ζωή και το έργο του κορυφαίου συνθέτη του 20ου αι, όπως αυτά σώζονται στο Αρχείο του συνθέτη που φυλάσσεται στη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής. Την αυλαία των εκδηλώσεων για το «Έτος Σκαλκώτα» θα ανοίξουν τη Πέμπτη 10 Ιανουαρίου δύο μεγάλες διεθνείς προσωπικότητες της μουσικής σήμερα, ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός συνθέτης Γιώργος Τσοντάκης και ο κορυφαίος μαέστρος Λέον Μπότσταϊν. Οι μεγάλοι αυτοί καλλιτέχνες είναι οι πρώτοι στη σειρά κύκλου συζητήσεων, με τους πρωταγωνιστές των συναυλιών που εντάσσονται ...
Με τίτλο «Πέτρος ο Πελοποννήσιος» κυκλοφόρησε από τον συγγραφέα Ευάγγελο Θεοδώρου και τις εκδόσεις Κύπρη», μία μοναδική μυθιστορηματική βιογραφία 600 σελίδων, αφιερωμένη στη δεσπόζουσα φυσιογνωμία του μουσικού στερεώματος κατά το 18ο αιώνα, τον Πέτρο Πελοποννήσιο (1730-1778). Πρόκειται για τη βιογραφία του μέγιστου των μουσικών μετά την Άλωση, δοσμένη με ένα αλλιώτικο τρόπο, καθώς ιστορία και μύθος συμπλέκονται αριστουργηματικά σε ένα εξαιρετικό ιστορικό μυθιστόρημα που θα εντυπωσιάσει κάθε αναγνώστη. Για το έργο μίλησε στην Πεμπτουσία ο συγγραφέας, παρουσιάζοντας το βασικό σκεπτικό του έργου και αποκαλύπτοντας άγνωστες μέχρι τώρα πτυχές της ζωής του Πέτρου. Πεμπτουσία: Τι σας ώθησε στη συγγραφή αυτού του έργου; Ευάγγελος Θεοδώρου: Ως Σπαρτιάτης, άκουγα από μικρό παιδί για τον Πέτρο. Η πραγματική μου ενασχόληση όμως με το εκκλησιαστικό του έργο, ξεκίνησε ...
