Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Ο Ρώσος ιερομόναχος Σεραπίων ήταν αδελφός της ιεράς μονής Αγίου Παντελεήμονος. Επί έτη, εφιέμενος ανώτερης πνευματικής ζωής, πήγαινε στον Γέροντα Καλλίνικο τον Ησυχαστή (+ 1930) να πληροφορηθεί τα μυστικά της νηπτικής εργασίας στα Κατουνάκια. Ο νηπτικός Κατουνακιώτης Γέροντας τον πληροφορούσε ανάλογα και κατάλληλα. Το 1913 ο Σεραπίων τον ξαναεπισκέφθηκε και του ζητούσε επίμονα να του δώσει την ευχή κι ευλογία του για ν’ αναχωρήσει μόνιμα για τον Άθωνα. Ο διακριτικός Γέροντας Καλλίνικος στην αρχή ήταν αρνητικός, φοβούμενος τις πλάνες και τις παγίδες του πανούργου πονηρού. Βλέποντας όμως τη σταθερή επιμονή του, τον ιερό ενθουσιασμό του, την αγάπη του και την ταπείνωση, του επέτρεψε ν’ αναχωρήσει της μονής του. Τέλεσε τη θεία Λειτουργία, κοινώνησαν και αναχώρησε για την έρημο. Τον συνόδευαν ...

«Άνθρωπός τις εποίησε δείπνον μέγα» Στην παραβολή αυτή που ακούσαμε σήμερα, ο Θεός παρουσιάζεται με τη μορφή ενός ανθρώπου που έχει ετοιμάσει ένα δείπνο για πολλλούς προσκεκλημένους. Ο ευαγγελιστής Ματθαίος μας συμπληρώνει πως ο γάμος του παιδιού του προκάλεσε το δείπνο αυτό. Ενώ είχε καλέσει πολλούς, οι προσκεκλημένοι αρνήθηκαν την πρόσκληση φέρνοντας διάφορες δικαιολογίες. Π.χ. Αγόρασαν κτήματα, ζώα η νυμφεύθηκαν κ. α. Τότε ο οικοδεσπότης έφερε στο τραπέζι του όχι τους επώνυμους προσκεκλημένους, αλλά τον απλό λαό που ήταν στις πλατείες και στα σοκάκια της πόλεως, τους χωλούς, τους αναπήρους, τυφλούς και πτωχούς, μέχρις ότου γέμισε το σπίτι του. Μάλιστα είπε: «Ουδείς των ανδρών εκείνων των κεκλημένων γεύσεταί μου του δείπνου» (Λουκ. 14,24). Τα χαρακτηριστικά του δείπνου Με τη λέξη «δείπνος» εννοούνται πολλά. ...

ΟΜΙΛΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΙΑ’ ΛΟΥΚΑ (Λουκ. 14,16-24. Ματθ. 22,14) Την παραβολή του Μεγάλου Δείπνου, που ακούσαμε σήμερα από το Ιερό Ευαγγέλιο την είπε ο Ιησούς στο σπίτι κάποιου Φαρισαίου άρχοντα, την ώρα του δείπνου, στο οποίο είχε προσκληθεί με άλλους. Αφορμή έλαβε από τα λόγια κάποιου από εκείνους που έτρωγαν μαζί Του: «Μακάριος όποιος θα πάρει μέρος στο τραπέζι της βασιλείας του Θεού» (Λουκ. 14, 15). Ο Κύριος παρομοιάζει την Βασιλεία των ουρανών με ένα μεγάλο δείπνο, στο οποίο θέλει να λάβουν μέρος όλοι. Όλοι να απολαύσουν τα αγαθά, που έχει ετοιμάσει ο στοργικός Θεός Πατέρας. Στέλνει λοιπόν τους απεσταλμένους Του να καλέσουν τους πιο εκλεκτούς συνδαιτημόνες. Αλλά εκείνοι, ο ένας μετά τον άλλον, προβάλλοντας κάποια δικαιολογία αρνήθηκαν να πάνε στο δείπνο. Ο ...

Το ιερό Ευαγγέλιο που ακούσαμε σήμερα, αδελφοί χριστιανοί, μας μιλούσε παραβολικά για το Δείπνο της Θείας Κοινωνίας. Της κοινωνίας του Σώματος και Αίματος του Χριστού. Το Δείπνο αυτό, που το απολαμβάνουμε σε κάθε Θεία Λειτουργία, η σημερινή ευαγγελική περικοπή το είπε «μέγα». Και είναι πραγματικά «μέγα» και «μέγιστον» το Δείπνο αυτό, ασύγκριτα μεγαλύτερο από κάθε άλλο δείπνο, που ετοιμάζουν οι βασιλείς και οι μεγιστάνες, γιατί στο Δείπνο της Εκκλησίας μας παρατίθεται ο Ίδιος ο Χριστός! Το πανάγιο Σώμα Του και το πανάσπιλο Αίμα Του! Το είπε καθαρά, χριστιανοί μου, ο Χριστός μας αυτό, όταν κοινώνησε τους μαθητές Του την νύχτα της Μ. Πέμπτης. «Λάβετε, φάγετε, τούτό εστι το Σώμά μου»• και «Πίετε εξ αυτού πάντες, τούτό εστι το Αίμά μου», ...

Η σημερινή παραβολή του μεγάλου δείπνου είναι μια αιώνια πνευματική ευτυχία. Δεν μπορεί να συγκριθεί καθόλου με τις επίγειες χαρές του κόσμου τούτου. Είναι το δείπνο που προσφέρει ο Κύριος για κάθε ένα άνθρωπο, ο οποίος αποδέχεται εκούσια την πρόσκλησή του. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η σημερινή παραβολή περιγράφει το όλο έργο της οικονομίας του Πανάγιου Θεού για τη σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Μη φαντασθούμε βέβαια με τη λέξη «δείπνο» κάποιο υλικό βραδινό συμπόσιο που κάποτε τελειώνει ή δημιουργεί κορεσμό, αλλά δείπνο πνευματικό, όπου θα απολαμβάνουμε τα πλούσια πνευματικά αγαθά που ετοίμασε ο Θεός για μας. Ο άνθρωπος, ο οποίος έκανε το μεγάλο δείπνο ήταν ο ουράνιος Πατέρας μας, ο Ιησούς Χριστός. Και το δείπνο αυτό αφορά όλη την ανθρωπότητα. ...

Εν μέσω μιας χαοτικής παγκόσμιας κατάστασης, με καταρρεύσεις, ανακατατάξεις και εμφάνιση πρωτοφανών δεδομένων σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, ελπίδα για το μέλλον της ανθρωπότητας αποτελεί η άρθρωση Ορθόδοξου εκκλησιαστικού λόγου ελπίδας, ενδυνάμωσης και επαναπροσανατολισμού του σύγχρονου ανθρώπου προς την Πηγή της χαράς και της αγάπης: Τον Σωτήρα Χριστό. Απαραίτητη προϋπόθεση όμως επιτυχίας αυτού του εγχειρήματος αποτελεί η ενότητα ως προς την εσωτερική ζωή της Εκκλησίας, αλλά και ως προς την μαρτυρία της προς τον κόσμο. Στην πορεία προς την ενότητα, καθοριστική βοήθεια μπορούν να προσφέρουν, πέραν της πνευματικής ζωής, η μελέτη της Εκκλησιαστικής ιστορίας, καθώς και η μίμηση του ήθους και της τακτικής αγιασμένων μορφών, οι οποίες, με πνεύμα θυσιαστικής αγάπης, αγωνίστηκαν γι΄ αυτήν, παράλληλα με τους αγώνες ...

«Αν με βλέπετε τόσο ήρεμο, είναι διότι έχω την σταθερή, την απόλυτη πεποίθηση ότι τα πεπρωμένα της Ρωσσίας, εμένα του ιδίου και της οικογένειάς μου βρίσκονται στα χέρια του παντοδύναμου Θεού, ο οποίος με τοποθέτησε στην θέση που βρίσκομαι. Ό,τι και αν συμβεί, θα υποκλιθώ στο θέλημά του». Λόγοι αγίου βασιλομάρτυρος τσάρου Νικολάου Β΄ κατά τις εσωτερικές αναταραχές του 1905. Ο παρών Δεκέμβριος σηματοδοτεί το κλείσιμο της μεγάλης επετείου της εκατονταετηρίδας από το μαρτύριο των Αγίων Βασιλομαρτύρων Ρομάνοφ, 1918-2018. Ως τελικό φόρο τιμής στην επέτειο αυτήν, πάντοτε στα πλαίσια του έργου «Άγιοι Βασιλομάρτυρες Ρομάνοφ: Όσα δεν μπόρεσε να κρύψη η σιωπή», η Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου Μέσα Ποταμού προχώρησε στην παραγωγή δύο ταινιών μικρού μήκους σχετικά με το μαρτύριο των αγίων. Το κινηματογραφικό ...

Μπορεί η λέξη Μυστήριο να λειτουργεί στους περισσότερους ως συνειρμός για ιστορίες, ταινίες και διηγήματα. Για κάποιους άλλους είναι μια υπόμνηση για τα «δωμάτια μυστηρίου» όπου μαζεύεται μια παρέα και προσπαθεί να λύσει έναν γρίφο, μέσα σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο. Για άλλους είναι το ανεξήγητο, το άγνωστο, το άπιαστο. Για έναν πιστό, το Μυστήριο συντελείται στην Εκκλησία. Μυστήριο είναι η Θεία Λειτουργία. Μυστήριο είναι η Γέννηση του Χριστού. Το Μυστήριο της Εκκλησίας δεν μπορεί να το περιγράψει κανείς παρά μόνο αν το ζει. Αν γεννηθεί ο πόθος μέσα του να το αισθανθεί ξέρει σίγουρα που θα το βρει και πως θα το προσεγγίσει. Πάλι στην Εκκλησία θα τον οδηγήσουν τα βήματά του. Πρόσφατα, σε συνάντηση των κατηχητών της Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως ...

Ο μακαριστός ιεροκήρυκας Δημήτριος Παναγόπουλος τονίζει ότι η αμαρτία είναι μια βαρειά ασθένεια της ψυχής και εξηγεί με ποιους τρόπους και ποια μέσα η Εκκλησία θεραπεύει τον ταλαιπωρημένο από την αμαρτία άνθρωπο.   Your browser does not support the audio element.

Μετά απ’ όλα αυτά, σε τι συνίσταται συμπερασματικά η πνευματική ζωή, κατά τους δύο άγιους Πατέρες; Επιγραμματικά, συνίσταται εις μίαν εσωτερικήν πορείαν, με αφετηρία το Βάπτισμα και τερματισμόν την πλήρη φανέρωσί του. Με το Βάπτισμα, η θεία Χάρις εγκαθίσταται στον κείμενον σε συνθήκες φθοράς και διασπάσεως άνθρωπον και του ξαναδίνει την δυνατότητα επαναφοράς στο «αρχαίον κάλλος». Φανέρωση του βαπτίσματος δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά ανεύρεση της χαμένης Βασιλείας εντός ημών, επανέλαμψιν της θεάς Χάριτος στον εσκοτισμένον χώρον της ανθρωπίνης υπάρξεως, επανένωσγη του ανθρώπου με την Ζωή. Εάν τα δύο σημεία αρχής και τέλους παρουσιάζονται διευκρινισμένα, η μέθοδος, τα στοιχεία και οι ενδείξεις της πορείας αποτελούν συνάρτηση αφ’ ενός μεν της ιδιαίτερης προσωπικότητας και δυνατότητας του καθενός, αφ’ ετέρου δε του αγώνα, του ...

Την Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2018 συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από την ημέρα που ο 15χρονος Αλέξης Γρηγορόπουλος άφησε την τελευταία του πνοή στη συμβολή των οδών Τζαβέλλα και Μεσολογγίου στα Εξάρχεια. Στην μνήμη του πραγματοποιούνται κάθε χρόνο συγκεντρώσεις και πορείες μαθητών και φοιτητών, που συνήθως καταλήγουν σε ακρότητες. Έτσι, και φέτος στο ίδιο έργο θεατές παρακολουθήσαμε τα επεισόδια που έλαβαν χώρα στη Θεσσαλονίκη και τις εικόνες καταστροφής που άφησε πίσω της η κατάληψη της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, η οποία αποτέλεσε το ορμητήριο των γνωστών-αγνώστων που έδρασαν ασύδοτοι προκαλώντας φθορές στη δημόσια περιουσία. Οι καταληψίες κατέστρεψαν ό,τι υπήρχε στη Θεολογική, από τις υποδομές, γραφεία καθηγητών και αίθουσες, μέχρι και τον εξοπλισμό της Σχολής. Μάλιστα βεβήλωσαν και εικόνες γράφοντας πάνω τους συνθήματα. ...

Κάποιες οικογένειες έκαναν Θεία Λειτουργία πριν την αναχώρηση των κτηνοτρόφων «για να πάει καλά η χρονιά τους, να τους προστατεύει. Ξεκίναγαν με θεία λειτουργία το κατευόδιο αυτό.» (Π.Μ, ΣΥΝ.11, ΑΠ.101). «Μια χρονιά θυμάμαι που έφευγε και ο θείος Μήτρης, μόλις τελείωσε το Δημοτικό, 13 χρονών θα πήγαινε στα πρόβατα, δεν πήγε Γυμνάσιο ο Μήτρης του θείου Βασίλη και πήγε κατευθείαν στα πρόβατα. Πήγαμε στον προφήτη Ηλία, κάναμε την θεία Λειτουργία, κοινώνησε, και μετά ξεκίνησε, τα πρόβατα ήταν εκεί κοντά στον προφήτη Ηλία, κοινώνησαν όλοι και ξεκίνησαν να πάνε στο Παπαδοπούλι με τα πόδια. Τα πρόβατα, τα άλογα φορτωμένα με τα τρόφιμα για 10 μέρες.» (Ε.Μ, ΣΥΝ.1+2, ΑΠ.102) Όταν ξεκινούσαν το διάβα (τη διαδρομή προς ή από τα χειμαδιά με τα πόδια) ...

Άγιος, λέγει ένας σύγχρονος επίσκοπος της Εκκλησίας μας, είναι εκείνος εμπρός στον τάφο του οποίου, αισθάνεσαι την ανάγκη αντί να προσευχηθείς εσύ για αυτόν να προσευχηθεί αυτός για εσένα. Στο περί αγιότητας ερώτημα απαντά ο μακαριστός γέροντας Μωυσής ο αγιορείτης ο οποίος σημειώνει πως η αγιότητα είναι ο σκοπός της υπάρξεως μας. Πλασθήκαμε για να γίνουμε άγιοι. Η αγιότητα είναι η αληθινή ισορροπία, η πραγματική υγεία, η ουσιαστική σχέση με τον Θεό. Η υπακοή στην εντολή του να γίνουμε άγιοι, όπως είναι Αυτός. Το θέλημα του Θεού είναι ο αγιασμός μας και η σωτηρία μας. Χριστιανός σημαίνει αυτός που αγαπά τον Χριστό και βαδίζει ελεύθερα, αβίαστα, φιλότιμα, πρόθυμα και πρόσχαρα την οδό του αγιασμού. Κατά τον άγιο Ιουστίνο Πόποβιτς, οι άγιοι ...

Σαν σήμερα το 1983, εκοιμήθη ο μεγάλος θεολόγος του περασμένου αιώνα π. Αλέξανδρος Σμέμαν. Ένα μήνα πριν από την κοίμηση του,μέσα Νοεμβρίου,καταβεβλημένος από τις χημειοθεραπείες,μα με την φωτεινή ελπίδα και βεβαιότητα της συνάντησης με τον Κύριο,έγραψε ένα υπέροχο κείμενο για την υπαπαντή. Το κείμενο καταλήγει ως εξής: «Ακόμη και τα γεράματα και ο θάνατος, ο επίγειος προορισμός στον οποίο έχουμε όλοι μερίδιο, τόσο απλά και πειστικά φανερώνονται εδώ ως πλησίασμα εκείνης της μίας στιγμής, κατά την οποία με όλη μου την καρδιά, γεμάτος από ευγνωμοσύνη, λέω: «επίτρεψέ μου τώρα να αποχωρήσω». Έχω δεί το φως που διαπερνά τον κόσμο. Έχω δεί το παιδίον, που δίνει στον κόσμο τόση θεία αγάπη και που μου προσφέρει τον εαυτό του. Δεν υπάρχει τίποτα που να φοβίζει, ...

Οι Γερμανοί μπήκαν στα Καλάβρυτα στις 09/12. Δημιούργησαν έναν ασφυκτικό κλοιό γύρω από την πόλη, προκειμένου να μην μπορεί κανείς να ξεφύγει. Την έντονη ανησυχία των κατοίκων κατάφερε, παραπλανώντας τους, να κατευνάσει ο Γερμανός Διοικητής, ο οποίος τους διαβεβαίωσε ότι δεν πρόκειται κανείς να πάθει τίποτε και ότι ο στόχος τους ήταν η εξόντωση των ανταρτών. Προχώρησαν αρχικά στην πυρπόληση σπιτιών που ανήκαν σε αντάρτες και αναζήτησαν την τύχη των Γερμανών τραυματιών της Μάχης της Κερπινής. Στις 12/12, οι Γερμανοί άρχισαν να ετοιμάζονται για να αποχωρήσουν την επομένη. Το πρωί στις 13/12, ημέρα Δευτέρα, πριν καλά καλά ξημερώσει, χτύπησαν τις καμπάνες της κεντρικής εκκλησίας και Γερμανοί αξιωματικοί και στρατιώτες διέταξαν να συγκεντρωθούν όλοι οι κάτοικοι στο Δημοτικό Σχολείο, αφού πάρουν μαζί τους ...

«Υποκριτά, έκαστος υμών τω σαββάτω ου λύει τον βούν αυτού;» Πολλές φορές οι θρησκευτικοί άρχοντες του Ισραήλ κατηγόρησαν τον Ιησού πως με τα θαύματα που πραγματοποιούσε, παρέβαινε την εντολή του Σαββάτου. «Και διά τούτο εδίωκον τον Ιησούν οι Ιουδαίοι και εζήτουν αυτόν αποκτείναι, ότι ταύτα εποίει εν σαββάτω» (Ιωάν. 5,16). Είχαν πέσει στην πλάνη ως προς την ακριβή τήρηση της εντολής η «υπεκρίνοντο θεοσέβειαν», κατά την άποψη κάποιου ερμηνευτού. Το πιο πιθανό ήταν το δεύτερο, επειδή όλοι οι εχθροί του Χριστού ήταν διακατεχόμενοι από το πάθος του φθόνου εναντίον του. Στο σημερινό ανάγνωσμα βλέπουμε τον Κύριο στη συναγωγή κατά την ημέρα του Σαββάτου να θεραπεύει μία άρρωστη γυναίκα κι ο αρχισυνάγωγος να τον κατηγορεί πως παρέβη την εντολή του Σαββάτου. Τότε ...

«Υποκριτά, έκαστος υμών τω σαββάτω ου λύει τον βούν αυτού;» Πολλές φορές οι θρησκευτικοί άρχοντες του Ισραήλ κατηγόρησαν τον Ιησού πως με τα θαύματα που πραγματοποιούσε, παρέβαινε την εντολή του Σαββάτου. «Και διά τούτο εδίωκον τον Ιησούν οι Ιουδαίοι και εζήτουν αυτόν αποκτείναι, ότι ταύτα εποίει εν σαββάτω» (Ιωάν. 5,16). Είχαν πέσει στην πλάνη ως προς την ακριβή τήρηση της εντολής η «υπεκρίνοντο θεοσέβειαν», κατά την άποψη κάποιου ερμηνευτού. Το πιο πιθανό ήταν το δεύτερο, επειδή όλοι οι εχθροί του Χριστού ήταν διακατεχόμενοι από το πάθος του φθόνου εναντίον του. Στο σημερινό ανάγνωσμα βλέπουμε τον Κύριο στη συναγωγή κατά την ημέρα του Σαββάτου να θεραπεύει μία άρρωστη γυναίκα κι ο αρχισυνάγωγος να τον κατηγορεί πως παρέβη την εντολή του Σαββάτου. Τότε ...