Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Στις 22 Σεπτεμβρίου, στην πόλη του Βόλου, η Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος και Αλμυρού, διοργάνωσε Επιστημονικό Συνέδριο, στο Συνεδριακό Κέντρο Θεσσαλίας (Μελισσάτικα), με θέμα: «Εκκλησιαστικά Κειμήλια: Από τη λειτουργική χρήση στη μουσειακή προβολή;». Συνδιοργανωτές του Συνεδρίου ήταν το Τμήμα Ιστορίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου, ο Φορέας Πολιτισμού «Μαγνήτων Κιβωτός» και η Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού και Τοπικής Ιστορίας. Στο Συνέδριο, καταξιωμένοι επιστήμονες ανέπτυξαν τις ενδιαφέρουσες εισηγήσεις τους, μέσα από τις οποίες κατάφεραν να κοινωνήσουν, στους συνέδρους, την αξία των εκκλησιαστικών κειμηλίων στη σύγχρονη εποχή. Ιδιαίτερα, τονίστηκε το γεγονός της σωστής διαχείρισης των κειμηλίων, της συντήρησης και μεταφοράς, από ανθρώπους που έχουν γνώση του αντικειμένου. Τα εκκλησιαστικά κειμήλια ...

Μια αναφορά στα έργα του πατέρα της νεοελληνικής λογοτεχνίας Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Λεμεσού Αρχιμανδρίτης Ισαάκ. Your browser does not support the audio element.

Απόσπασμα από την Β΄ προς Κορινθίους επιστολή (ιγ΄ 11) εις ήχον πλ. α΄. Η σύνθεση είναι του Διονυσίου Ψαριανού, αειμνήστου Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης. Το βίντεο είναι από την εμφάνιση της Βυζαντινής Χορωδίας Αθηνών, στη Μόσχα στις 03/06/2018, υπό τη διεύθυνση του Γιώργου Χατζηχρόνογλου. Η επεξεργασία της εικόνας και του βίντεο έγιναν από τον Λεωνίδα Τσούκαλα, Καθηγητή Βυζαντινής Μουσικής Εκκλ. Ιδρύματος Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Για το κανάλι του Λεωνίδα Τσούκαλα στο YouTube πατήστε εδώ

ΝΕΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» ΣΤΟ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Ξεκίνησαν ήδη οι αιτήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την εισαγωγή πενήντα (50) Μεταπτυχιακών Φοιτητών/τριών για το ακαδημαϊκό έτος 2018-19 για το νέο καινοτόμο Διατμηματικό πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Τουρισμός και Τοπική Ανάπτυξη» στο ΑΠΘ, που οργανώνεται από το Τμήμα Οικονομικών σε συνεργασία με τα Τμήματα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος, Γεωπονίας, Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, Θεολογίας και Νομικής. Το νέο ΔΠΜΣ, με τρεις (3) Εξειδικεύσεις: «ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ», «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ – ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» καλύπτει τα σύγχρονα θέματα του Τουρισμού και αποτελεί εφόδιο υψηλής εξειδίκευσης. Σκοπός του Δ.Π.Μ.Σ. «Τουρισμός και Τοπική Ανάπτυξη» είναι η παροχή υψηλού επιπέδου εξειδικευμένης γνώσης, η προώθηση βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας και η κατάρτιση στελεχών σε ...

Στην Θεολογία του Ευαγγελιστή Ιωάννη εντοπίζεται μια μοναδική σύνθεση της ανθρωπολογίας και της εσχατολογίας. Στον περί Θεού λόγο του για την σχέση του ανθρώπου με τον Λόγο του Θεού, ο Υιός της Βροντής Ιωάννης καταφέρνει να εναρμονίσει το παρόν με το επέκεινα. Έτσι αποδίδει μια σωτηριολογική θεώρηση, εμποτισμένη στην βιωματικότητα της μετοχής του ανθρώπου στις άκτιστες ενέργειες του Θεού. Σε αυτή την θεώρηση ο άνθρωπος δηλώνεται ως πλάσμα που τελεί από την στιγμή της συλλήψεώς του υπό την θεία επίβλεψη διαρκώς και έως των εσχάτων . Αυτή η σχέση παροντικής, αλλά και εσχατολογικής θεώρησης του ανθρώπου, σχέση δύναμης του νυν και του αει στην Ιωάννειο διδασκαλία, απορρέει φυσικά υπό το πρίσμα της λογικής ότι ο Λόγος του Θεού είναι ο ...

Απαραίτητο στοιχείο της διδασκαλίας είναι ο λόγος, και μάλιστα ο προφορικός λόγος. Σύμφωνα με τους Πατέρες της Φιλοκαλίας είναι ποικίλος ο προφορικός λόγος που λέγεται για διδαχή, και αποκτάται με πολλούς και ποικίλους τρόπους από τέσσερις πηγές: τη μάθηση, την ανάγνωση, την πράξη και τη χάρη. Στη συνέχεια παραθέτουν ένα παράδειγμα για να επεξηγήσουν αυτό που ανάφεραν: όπως το νερό, ενώ είναι ένα κατά την φύση, μεταβάλλεται όμως στην ποιότητα ανάλογα με τη σύσταση της γης απ’ όπου περνά, ώστε να είναι στη γεύση άλλο πικρό, άλλο αλμυρό και άλλο ξινό, έτσι και ο λόγος της διδαχής, αφού περάσει μέσα από την ηθική έξη καθενός και αλλοιωθεί ανάλογα, αναγνωρίζεται κατά την ενέργεια και παρέχει ωφέλεια. Σύμφωνα με τους φιλοκαλικούς Πατέρες, ...

Αγόρασα τελευταία από βιβλιοπωλείο στο κέντρο της Αθήνας ένα βιβλιαράκι, μικρών διαστάσεων και ολίγων σελίδων. Ο τίτλος του με τράβηξε και το έπιασα στα χέρια μου. «ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΣΗ. Από την ανθρώπινη δικαιοσύνη στην εκ Θεού δικαίωση». Όταν το μελέτησα ένοιωσα ένα γερό «ταρακούνημα». Ο συγγραφέας του βιβλίου αυτού με θαυμαστή παρρησία ομολογεί Χριστόν. Δεν ανήκε στον Κλήρο. Δεν ήταν Θεολόγος. Η δημόσια ομολογία του είναι πηγαία. Βγαίνει μέσα από τα σπλάχνα του ολοκάθαρη. Ξενίζει βέβαια στην εποχή μας αυτός ο τρόπος ομολογίας. Θεωρείται θρησκοληψία, οπισθοδρόμηση, σκοταδισμός. Αντιμετωπίζεται ενίοτε με ειρωνεία, με χλεύη, με σαρκασμό. Ο συγγραφέας όμως αυτού του βιβλίου αγνοεί εντελώς αυτούς τους κύκλους, που αφορίζουν, χαρακτηρίζουν και διαχωρίζουν. Παραθέτουμε ένα δείγμα από την ασυνήθιστη δημόσια ομολογία πίστεως του ...

Ομιλία του Ιερομονάχου π. Μύρωνος Σιμωνοπετρίτου στην σύναξη των νέων στον Ιερό Ναό Αγίου Γερασίμου Ιλισίων. Your browser does not support the audio element.

Την έναρξη του διετούς προγράμματος σπουδών που απευθύνεται σε τελειόφοιτους και αποφοίτους της Βυζαντινής Μουσικής ανακοίνωσε το  Κέντρο Τέχνης Ελληνικής Παραδοσιακής Μουσικής «ΚΛΕΊΔΑ». Τα μαθήματα θα είναι 4ωρα και θα πραγματοποιούνται κατόπιν συνεννοήσεως με τους συμμετέχοντες το τελευταίο Σ/Κ κάθε μήνα. Το περιεχόμενο των μαθημάτων επισυνάπτεται αναλυτικά παρακάτω. Επίσης στο πλαίσιο του διετούς προγράμματος θα διοργανωθούν διαλέξεις από μουσικολόγους-ερευνητές. Ενότητα 1η: Οι ήχοι της εκκλησιαστικής μουσικής και οι κλάδοι αυτών. Η έννοια του ήχου στις θεωρητικές πραγματείες και τα θεωρητικά συγγράμματα, μορφολογική ανάπτυξη και συστήματα πορείας των ήχων στα διαφορά είδη μελοποιίας, συστατικά-αναγνωριστικά στοιχεία των ήχων, αντιστοιχία των μακάμ της ανατολικής μουσικής με τους κλάδους της εκκλησιαστικής οκτωηχίας. Ενότητα 2η: Ζητήματα θεωρίας και πράξης της ψαλτικής τέχνης υπό το φως της παλαιάς σημειογραφίας. (Φθορές, μαρτυρίες των ...

«Κάνουμε το καλό ή γιατί φοβόμαστε την κόλαση και τότε βρισκόμαστε στην κατάσταση του δούλου ή για να πάρουμε μισθό και έχουμε την κατάσταση του μισθωτού ή για το ίδιο το καλό και τότε βρισκόμαστε στην κατάσταση του υιού. Γιατί ο υιός δεν κάνει το θέλημα του πατέρα του από φόβο, ούτε γιατί θέλει να πάρει απ’ αυτόν μισθό, αλλά επειδή θέλει να τον διακονήσει, να τον τιμήσει και να τον αναπαύσει. Και εμείς έτσι πρέπει να κάνουμε την ελεημοσύνη, για την ίδια την αρετή, συμμετέχοντας στις δυσκολίες των άλλων, σαν να ήταν μέλη του σώματός μας. Να διακονούμε κάποιον σαν να απολαμβάνουμε εμείς οι ίδιοι τον καρπό της διακονίας μας. Να δίνουμε έτσι σαν να είμαστε εμείς οι ίδιοι ...

Την Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2018, ώρα 9.30 π.μ. θα πραγματοποιηθούν τα Εγκαίνια της Εκθέσεως «ΤΟ ΗΜΕΤΕΡΟΝ ΚΑΛΛΟΣ: Βυζαντινές Εικόνες από την Θεσσαλονίκη» από την ΑΘΠ τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο.  Η Έκθεση διοργανώνεται στην Ιερά Μονή Βλατάδων (κτήριο Μισιρλόγλειου Βιβλιοθήκης)  στο πλαίσιο του εορτασμού του Ιωβηλαίου του Πατριαρχικού Ιδρύματος Πατερικών Μελετών (1968-2018). Για το πρόγραμμα πατήστε εδώ Πρόκειται για την κοινή παρουσίαση 21 βυζαντινών εικόνων της Θεσσαλονίκης, που αποδεικνύουν με τον πιο εμφατικό τρόπο, την υψηλή καλλιτεχνική αξία των εργαστηρίων της. Η έκθεση πραγματοποιείται με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων λειτουργίας του Πατριαρχικού Ιδρύματος της Μονής Βλατάδων, θα εγκαινιαστεί από την Α.Θ.Π. τον Οικουμενικό Πατριάρχη, κ.κ. Βαρθολομαίο και θα παραμείνει στην πόλη μας για έξι μήνες. Για πρώτη φορά λοιπόν, θα έχουμε τη δυνατότητα να θαυμάσουμε την καλλιτεχνική ...

Σκίρτησε το πνεύμα μου, ευφράνθηκε η καρδία μου, ευφρόσυνη ευτυχία, θαύμασα την πίστη των ανθρώπων στον Θεό μας, βίωσα μαζί τους το θαύμα. Κι ακόμη, συγκλονίστηκα. Μαγεύτηκα. Αναζωογονήθηκε η ψυχή μου. Ξενύκτησα για να φτάσω μέχρι την τελευταία σελίδα, όπως όλοι όσοι πήραν στα χέρια τους αυτό το ευλογημένο πόνημα-συναξάρι που καταυγάζει με τη φεγγοβολιά του Θείου Φωτός και την αγιότητα της θωπείας του κάθε ψυχή που λαχταρά να γευτεί το Θαύμα. Ευχαριστώ την αγαπημένη φίλη και συνάδελφο Ελένη Χατζημιχαήλ για την τιμητική πρόσκληση να μιλήσω για το βιβλίο της «από τα Ουράλια στα Ουράνια». Η παρουσία μου εδώ για έναν μικρό χαιρετισμό, έτσι το θέλω, αφού το βιβλίο θα παρουσιάσει η λαμπρή φιλόλογος Μαρία Ιωανίδου, φίλη πατρική, που με τιμά, ...

Ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος μιλάει για τις προϋποθέσεις του σωστού γάμου και αναλύει την πίστη και την διδασκαλία της Εκκλησίας για το μέγα μυστήριο της οικογένειας.   Your browser does not support the audio element.

Ο αββάς Ολύμπιος διηγήθηκε: «Κάποτε κατέβηκε στη Σκήτη ένας ιερέας των ειδωλολατρών και ήρθε και κοιμήθηκε στο κελλί μου. Όταν είδε τον τρόπο ζωής των μοναχών με ρώτησε· “Έτσι που ζείτε τίποτε δεν βλέπετε από το Θεό σας; ” “Όχι”, του απάντησα. Εκείνος συνέχισε· “Σε εμάς πάντως ο θεός μας, όταν ιερουργούμε σε αυτόν τίποτε δεν μας κρύβει, αλλά μας φανερώνει τα μυστήριά του. Και εσείς που κάνετε τόσους κόπους, αγρυπνίες, ησυχίες και ασκήσεις, λες ότι τίποτε δεν βλέπετε; Σίγουρα λοιπόν, αφού τίποτε δεν βλέπετε, έχετε κακούς λογισμούς στην καρδιά σας, που σας χωρίζουν από το Θεό σας και γι’ αυτό δεν σας φανερώνονται τα μυστήριά του”. Πήγα έπειτα και είπα στους γέροντες τα λόγια του ειδωλολάτρη ιερέα. Αυτοί θαύμασαν και είπαν· “Έτσι είναι. ...

Από το πρώτο κιόλας θαύμα του Χριστού, ο ρόλος της Θεοτόκου αναδεικνύεται με τρόπο σαφή και αναντίρρητο. Κάποιες λεπτομέρειες στο γεγονός της Κανά μαρτυρούν τον διαρκή ρόλο της στης πορεία της ανθρωπότητας. Μέσα σε ένα γλέντι με πολλούς προσκεκλημένους, φασαρία και διάχυτη ευφροσύνη, η ματιά της Παναγίας μας εντοπίζει την έλλειψη. Πολλοί από τους παριστάμενους ούτε που θα είχαν καταλάβει πως το κρασί τελείωσε. Εκείνη όμως το γνωρίζει. Και το γνωρίζει, όπως όλοι οι άνθρωποι αγάπης έχουν τον νου τους. Ενδιαφέρονται, προστατευόταν, αγωνιούν και ενεργούν. Στην Κανά δρα ως φύλακας άγγελος, του οποίου η αγάπη θέλει να προλάβει. Την ώρα που όλοι απολαμβάνουν, εκείνη σκεπάζει. Την ώρα που όλοι γιορτάζουν, εκείνη προστρέχει. Η προστατευτικότητα αυτή οδηγεί σε δράση. Τι δράση όμως; ...

Στην παρούσα εργασία θα υιοθετήσουμε τον όρο «εθνοπολιτισμική ομάδα» και «εθνοπολιτισμική ταυτότητα» για την περίπτωση των Βλάχων, καθώς ότι ο όρος εθνοτική ομάδα/ ταυτότητα μοιάζει πολύ με τον όρο εθνική ομάδα/ ταυτότητα, και υπάρχει κίνδυνος σύγχυσης. Αναφορικά με τους όρους βλάχικη ταυτότητα, βλάχικος πολιτισμός, βλάχικη παράδοση είναι έννοιες που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Ο Β. Νιτσιάκος (2007) θέτει το ερώτημα κατά πόσο είναι δόκιμο να μιλάει κάποιος για «βλάχικο πολιτισμό» ή για «βλάχικη παράδοση». Επισημαίνει ότι μόνο συμβατικά θα μπορούσε κάποιος να χρησιμοποιήσει τους όρους αυτούς. Αν υποστηρίξουμε την ύπαρξη ενός βλάχικου πολιτισμού, αυτομάτως αναιρείται το θεωρητικό μοντέλο, που αντιμετωπίζει τον πολιτισμό δυναμικά και ιστορικά μέσα σε συγκεκριμένα χωρο- χρονικά πλαίσια, κι όχι σαν σύνολο που εμφανίζει ομοιογένεια και συνοχή. Αφού λοιπόν γίνει ...

Κατ’αρχήν θα πρέπει ο ίδιος ο πνευμαστικός πατέρας να είναι ένα ζωντανό μέλος της Εκκλησίας, ζώντας τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Θα πρέπει ο ίδιος πρώτα να αγωνίζεται για την διατήρηση της δικής του κοινωνίας με τον Θεό για να μπορέσει να βοηθήσει και άλλους με την χάρη του θεού να το πετύχουν. Θα πρέπει ο ίδιος να κάνει τον προσωπικό του αγώνα για καθαρισμό από την αμαρτία, για να μπορέσει να διδάξει τον τρόπο με τον οποίο μπορούν και οι εξομολογούμενοι να μείνουν μακριά από την αμαρτία. Θα πρέπει να είναι φωτισμένος από το Άγιο Πνεύμα προσωπικά για να μπορέσει να οδηγήσει στον φωτισμό και τους άλλους . Εξάλλου ο όρος πνευματικός στην ορθόδοξη παράδοση αναφέρεται στον άνθρωπο, ο ...

«Μηδείς φοβείσθω το πέλαγος» Ιωάννης Χρυσόστομος (PG 50) Όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, η κουβέντα ξεκίνησε τυχαία στο καφενεδάκι του μικρού ορεινού χωριού, Αύγουστο, παραμονές της Παναγιάς. «Αν και τα χωριά σας είναι κτισμένα πάνω στα βουνά, βλέπω έχετε αρκετές εκκλησίες αφιερωμένες στον άγιο των θαλασσινών, τον Αη Νικόλα», παρατήρησε, ελαφρώς μειδιών, ο σεβάσμιος κύριος, συνταξιούχος καπετάνιος, που τυγχάνει «συμπέθερος» του χωριού και κατάγεται από τη μυροβόλο νήσο Χίο. «Μα όλοι τον ευλαβούμεθα ανεξαρτήτως υψομέτρου», απήντησαν οι ντόπιοι θαμώνες. «Δεν αντιλέγω! Έχετε δει όμως ποτέ άγιο Φωκά σκαρφαλωμένο στα κατσάβραχα;;»… Ενδεικτικός «σκαριφηματικός» χάρτης διασποράς των εκκλησιών και τοπωνυμίων του αγίου Φωκά στην ανατολική Μεσόγειο. Υποστηρίζεται ότι η εκτεταμένη διάδοση της λατρείας του «ημετέρου» Αγίου σχετίζεται και με την έντονη εξάπλωση των ...