Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

Γενικά Όπως ήδη αναφέρθηκε η αυτονομία είναι μία έννοια που χρησιμοποιείται στην ηθική, οπότε γίνεται αναφορά για ηθική αυτονομία. Όταν η ηθική κρίση προέρχεται από το υποκείμενο που ενεργεί, η ηθική είναι αυτόνομη, ενώ όταν στηρίζεται σε κάτι έξω από αυτό, τότε αντίστοιχα η ηθική είναι ετερόνομη. Η αυτόνομη ηθική στηρίζεται στον ίδιο τον άνθρωπο και επιχειρεί να τον βοηθήσει στον αυτοπροσδιορισμό του. Από την άλλη η ετερόνομη ηθική στηρίζεται κυρίως σε κάποια θρησκευτική αυθεντία ή στις διάφορες κοινωνικοπολιτικές ιδιεολογίες, που φαίνεται να καταπιέζει τον άνθρωπο . Στην αυτόνομη ηθική ο ηθικός νόμος αναζητείται στον ίδιο τον άνθρωπο και τελικά ταυτίζεται με την ατομική επιθυμία του καθενός . Έτσι πολλές φορές εσφαλμένα εκλαμβάνεται από το σύγχρονο άνθρωπο ως αυθαιρεσία, ενώ οι κύριοι ...

Μια αναφορά στα έργα του πατέρα της νεοελληνικής λογοτεχνίας Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Λεμεσού Αρχιμανδρίτης Ισαάκ. Your browser does not support the audio element.

Η Θ’ ωδή της Πεντηκοστής που ψάλλεται αντί του Άξιον εστίν, σε μέλος του Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου, από ηχογράφηση ακολουθίας στον Ι.Ν. Αγ.Ειρήνης οδού Αιόλου, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή της Πεντηκοστής 15-06-2003. Ψάλλει ο αείμνηστος Άρχων Πρωτοψάλτης της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κωνταντινουπόλεως Λυκούργος Αγγελόπουλος. Ισοκρατεί (και ακούγεται να συμψάλλει σε ορισμένα σημεία) ο τέως Άρχων Λαμπαδάριος της Μ.Τ.Χ.Ε κ. Βασίλειος Εμμανουηλίδης ο οποίος είχε επισκεφθεί τον αείμνηστο πρωτοψάλτη και είχε ψάλει εκείνη την ημέρα. Your browser does not support the audio element.

Οι ηθικοί προβληματισμοί που προκύπτουν από αυτού του τύπου την θεραπεία είναι αρκετά πολύπλοκοι. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως τα ηθικά διλήμματα έχουν αναλογική σχέση με τις υποσχέσεις της επιστημονικής έρευνας οι οποίες όσο μεγαλύτερες είναι και όσο υψηλότερους στόχους θέτουν τόσο πιο μεγάλους ηθικούς προβληματισμούς δημιουργούν. Το πρώτο σημείο στο οποίο στέκονται οι ορθόδοξοι βιοηθικολόγοι αφορά το πειραματικό στάδιο της θεραπείας η οποία βρίσκεται σε πρώιμη φάση και απαιτεί μεγάλο αριθμό πειραμάτων για την επιτυχία της, τα οποία πραγματοποιούνται στο στάδιο του ζυγώτη. Η ορθόδοξη θεολογία θεωρεί ότι η αρχή της ζωής βρίσκεται στην αρχή της σύλληψης αντιμετωπίζοντας το έμβρυο από τη γονιμοποίηση ως ψυχοσωματική οντότητα, υποστηρίζοντας ότι η αξία του έγκειται στην προοπτική την οποία έχει και όχι σε ...

Ο Καθηγούμενος της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου Γέροντας Εφραίμ μιλάει για τον σύγχρονο άγιο αγιορείτη ασκητή Γέροντα Εφραίμ Κατουνακιώτη. Η ομιλία έγινε στις 11 Οκτωβρίου 1998 στον Ιερό Ναό Αποστόλου Ανδρέου στο Πλατύ Αγλαντζιάς Κύπρου, κατόπιν προσκλήσεως του εφημερίου του Ναού π. Γεωργίου Σεργίδη. Στο ακροατήριο της ομιλίας ήταν και ο τότε Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου κ. Λυκούργος Κάππας, ο οποίος υπήρξε Καθηγητής του Γέροντος Εφραίμ Βατοπαιδινού. Your browser does not support the audio element.

Έργο του Χρήστου Γουσίδη. Πόσο όμορφα αναδύεται η μαρτυρική μορφή του ωραίου Θεσσαλονικιού Νεομάρτυρα Αλέξανδρου του Δερβίση μέσα από το συναξάρι του; Έζησε μια περιπετειώδη ζωή αφού και αυτός ως άλλος Μακεδόνας, μικρός και μέγας Αλέξανδρος από τη Θεσσαλονίκη βρέθηκε να περπατάει στης Ανατολής τα μέρη. Έφτασε μέχρι την μακρυνή Μέκκα… Από την γενέθλια πόλη θα τον φευγατίσουν οι γονείς του για την Σμύρνη γιατί τον ωραίο νεαρό Αλέξανδρο τον επιβουλευόταν κάποιος αγάς. Ότι την εποχή εκείνη οι άνθρωποι δεν όριζαν ούτε το ίδιο τους το σώμα. Όλα ήταν στη διάθεση των κατακτητών. Αυτή ήταν η… ανεκτική οθωμανική αυτοκρατορία, η τουρκοκρατία. Οι υπόδουλοι δηλαδή να ανέχονται τους κατακτητές, για κάθε ατιμία που είχαν στο μυαλό τους! Γι αυτό και αυτοί, έτσι απλά, πολλές φορές ...

Ο Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος μιλάει για το χάρισμα της γλωσσολαλιάς, όπως το περιγράφει στην Α΄ Προς Κορινθίους επιστολή του ο Απόστολος Παύλος, ένα από τα πολλά χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, το οποίο παρέχεται στους αγίους για την οικοδομή της Εκκλησίας.   Your browser does not support the audio element.

Με αφορμή την προβολή της ταινίας «ΣΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΪΣΙΟΥ» Την Δευτέρα, 7 Μαΐου 2018, πραγματοποιήθηκε στο θέατρο «Παλλάς», στην Αθήνα, η πρώτη επίσημη προβολή της ταινίας-ντοκιμαντέρ «ΣΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΪΣΙΟΥ», η οποία αποτελεί παραγωγή του Ινστιτούτου «Άγιος Μάξιμος ο Γραικός» και της «Πεμπτουσίας», με την ευγενική χορηγία της Ι.Μ.Μ. Βατοπαιδίου. Θεωρώ τον εαυτό μου ευεργετημένο από την χάρη του Θεού, διότι από παιδί, η ανατροφή μου, αλλά και η μετέπειτα εξέλιξη της ζωής μου επέτρεψαν, αν μη τι άλλο, την γνωριμία και την εξοικείωση με παραστάσεις και όρους των πνευματικών αγώνων, αλλά και τον τρόπο έκφρασης, προφορικό και γραπτό, της πνευματικής εμπειρίας αγίων μορφών, παλαιών, αλλά και νεώτερων, όπως ο Άγιος Παΐσιος. Ως εκ τούτου, η άκρως φροντισμένη παραγωγή, σε ...

Με την ευκαιρία της εκδόσεως του τόμου του Αρχιμ. Εφραίμ, Καθηγουμένου της Ι.Μ. Μονής Βατοπαιδίου, «Γέρων Ιωσήφ Βατοπαιδινός (1.7.1921 – 1.7.2009)», η Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου διοργανώνει για την παρουσίαση της νέας αυτής εκδόσεως εκδήλωση, η οποία θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα 4 Ιουνίου 2018 και ώρα 7:30 μ.μ. στο Συνεδριακό Κέντρο «Ιωάννης Βελλίδης» στην Θεσσαλονίκη. Ο αείμνηστος Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπαιδινός κατά κοινή ομολογία συγκαταλεγόταν μεταξύ των οσίων μορφών του Αγίου Όρους. Ως γνωστόν, ήταν υποτακτικός του μακαρίου Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστού (1897-1959). Γεννήθηκε στην Δρούσια της Πάφου της νήσου Κύπρου την 1η Ιουλίου 1921. Ο μακάριος Γέροντας από έφηβος είχε την εμπειρία της αιωνιότητας, της νίκης κατά του θανάτου μετά την εμφάνιση του ιδίου του Χριστού σε αυτόν. Οι λόγοι ...

Ο Χερουβικός ύμνος ψάλλεται σε αργό μέλος από το δεξιό χορό πριν από την έξοδο των Τιμίων Δώρων και μαζί του άρχεται το μυσταγωγικό μέρος της Θ. Λειτουργίας. Πρόκειται για αρχαίο ύμνο που απαντάται στις Λειτουργίες του Ιακώβου και αγίου Μάρκου και εισήχθη στις βυζαντινές Λειτουργίες από την εποχή του Ιουστινιανού. Το Χερουβικό ανθολογείται σε όλες τις Παπαδικές και Ανθολογίες της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου, ως αναπόσπαστο τμήμα και αναγκαίο μέλος της Θ. Λειτουργίας. Ο βατοπαιδινός χορός ερμηνεύει τον Χερουβικό ύμνο σε ήχο πλ. α΄. Your browser does not support the audio element.

Η συνέχεια της ομιλίας του Ταμέρ Τσιλιγκέρ όπως την κατέγραψε ο Κώστας Τερψίδης Εμάς που μείναμε, μας άλλαξαν την θρησκεία μας, τα ονόματά μας, την γλώσσα μας. Άλλαξαν τα τραγούδια μας, τα μοιρολόγια μας, γράφοντας γι αυτά στίχους στα τουρκικά. Το 1923 διοργάνωσαν εκστρατεία για τους πολίτες με σύνθημα: “Να μιλάς μόνο Τουρκικά”. Όλοι όσοι μιλούσαν Ποντιακά στους δρόμους βασανίζονταν. Συχνά μας υπενθύμιζαν ότι είμαστε Έλληνες. Δεν σταμάτησαν να μας βρίζουν όπως “Ρωμιέ μπάσταρδε”, όπως “Ρωμιέ κλωστέ ”. Ακόμα και οι συγγραφείς στα μυθιστορήματά και τα ποιήματά τους, τις Ελληνίδες τις παρουσίαζαν σαν πόρνες. Κορόιδευαν ακόμα και τις μύτες μας. Στις τούρκικες ταινίες η προφορά των Ποντίων παρουσιαζόταν στις άσχημες σκηνές. Επινόησαν ανόητα ανέκδοτα και τα ονόμασαν “ποντιακά ανέκδοτα”. Μ’ όλα αυτά τα ανέκδοτα ...

Ιερά Μονή Αγίου Ιωάννη Θεολόγου, Σουρωτή Θεσσαλονίκης: Ωράριο επισκέψεων προσκυνητών O τάφος του Αγίου Παϊσίου βρίσκεται στο Ιερό Ησυχαστήριο Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στη Σουρωτή Θεσσαλονίκης. Για οποιαδήποτε πληροφορία το τηλέφωνο του Ησυχαστηρίου είναι 23960-41320 Το τυπικό της μονής για την ενδυμασία είναι: Η είσοδος στο Ησυχαστήριο δεν επιτρέπεται στις γυναίκες που φορούν παντελόνια, κοντές φούστες, αμάνικα και εξώπλατα. Οι γυναίκες να φορούν φούστα φαρδιά και μακριά, κάτω από το γόνατο. Το Ησυχαστήριο δεν δίνει φούστες, μαντήλια ή οτιδήποτε άλλο. Δεν επιτρέπεται και η είσοδος στους άνδρες που φορούν κοντά παντελόνια και αμάνικα. Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά. Το Ησυχαστήριο είναι ανοικτό: ΤΡΙΤΗ και ΠΕΜΠΤΗ Χειμερινή Ώρα: 10 π.μ. – 1 μ.μ. και 4 μ.μ. – 6 μ.μ. Θερινή Ώρα: 10 π.μ. – 1 μ.μ. και 5 μ.μ. – ...

Στην εκπνοή τού έντυπου λόγου -Το φιλί τής ζωής (Β’ ΜΕΡΟΣ) Σε συνέχεια τού άρθρου που δημοσιεύθηκε στον ‘’Ε’’ στις 12/5, επανερχόμαστε για να ολοκληρώσουμε τον συλλογισμό μας σχετικά με το έντυπο και την αξία του. Όπως είδαμε, το διαδίκτυο προσφέρει τεράστια προβολή τής πνευματικής εργασίας ενός ατόμου ή μιας ομάδας ανθρώπων που θέλουν να δώσουν νέα πνοή σε λογοτεχνικά είδη τα οποία έχουν ουσιαστικά χαθεί από την έντυπη κυκλοφορία. Το διήγημα, η νουβέλα, το χρονογράφημα, το ποίημα, διάφορα θεατρικά έργα, κόμικς, κριτικές, βιβλιοπαρουσιάσεις, επικήδειοι λόγοι, είναι κάποια από τα είδη που απαρτίζουν – ή μάλλον απάρτιζαν μία εφημερίδα ή περιοδικό στο παρελθόν. Σήμερα, όλο και λιγότερο συναντάμε τέτοιες οάσεις δροσιάς μέσα στη στείρα καταγραφή ειδήσεων, τα κακής ποιότητας σχόλια και τις ...

Η εκκλησιαστική τέχνη, όπως κάθε άλλη τέχνη, είναι ένα γλωσσικό ιδίωμα που μιλά μέσα από τα σχήματά του. Η εικόνα, μας μεταδίδει το μήνυμα της με το σχήμα της ή με το στυλ της. Όπως γράφει ο π. Ιωάννης Μέγιεντορφ, η ιερή τέχνη είναι για τους ορθοδόξους αχώριστη από την θεολογία. Η εικόνα, όπως και η Λειτουργία ολόκληρη, ανοίγει τους οφθαλμούς του πνεύματος σ’ εκείνους που ανήκουν στην Εκκλησία εγκαινιάζοντας γη καινή και καινό ουρανό. Με την μεσολάβηση της εικόνας, εκείνος που προσεύχεται εισέρχεται σε ορατή κοινωνία με το πρόσωπο ή το γεγονός που προσκυνά, και αντίστοιχα αυτά του αποκαλύπτονται δια της εικόνος. Επομένως τα λόγια του Χριστού « Υμών δε μακάριοι οι οφθαλμοί, ότι βλέπουσι, και τα ώτα υμών, ...

Ο Μέγας Βασίλειος αναφέρει χαρακτηριστικά: «Οι άγιες ψυχές προβάλλουν με την κατά Θεόν βιοτή τους σαν λυχνάρι που φωτίζει πνευματικά όσους επιθυμούν να πορευτούν τον δρόμο της θέωσης και του αγιασμού». Ένα τέτοιο πνευματικό λυχνάρι αποτελεί και ο βίος του Οσίου Γέροντος Ιωσήφ του Βατοπαιδινού, που δόξασε με την πνευματική παρουσία του το Άγιον Όρος και υπήρξε ο ίδιος πηγή παρακλήσεως πολλών αναγκεμένων ανθρώπων, πνευματικά και υλικά. Ο Όσιος Γέρων, Κύπριος στην καταγωγή, από μικρό παιδί έλαχε παιδείας και νουθεσίας Κυρίου από τους ευσεβείς γονείς του και το ευρύτερο οικογενειακό του περιβάλλον. Στην προκειμένη περίπτωση ισχύει αυτό που δέχεται ως παιδαγωγική αρχή ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς: «Ένα μικρό παιδί μοιάζει σαν το χωράφι που ό,τι το σπείρει κανείς, έτσι και γεωργεί. ...

Στην παρούσα εργασία εξετάζεται ένας πολυσήμαντος όρος στην ηθική, η έννοια της αυτονομίας. Η αυτονομία απασχόλησε διάφορους στοχαστές και φιλοσόφους. Σπέρματά της υπάρχουν ήδη από την αρχαιότητα, διαμορφώνεται ωστόσο από τον Διαφωτισμό κι έπειτα. Θα γίνει μια σύντομη έκθεση των θέσεων όσον αφορά την ηθική αυτονομία στην αρχαία φιλοσοφική σκέψη, στους νεώτερους ανθρωπιστές φιλοσόφους, στις κυριότερες χριστιανικές ομολογίες, όπως ο Ρωμαιοκαθολικισμός κι ο Προτεσταντισμός, στις θρησκείες γενικά και τέλος στην ορθόδοξη χριστιανική ηθική. Η ηθική αυτονομία συνδέεται με την ελευθερία του ανθρώπου, γι αυτό εξάλλου προτιμάται και στην ηθική. Για να οριστεί όμως η ελευθερία του ανθρώπου πρέπει πρώτα να ορίσουμε το τί είναι ο άνθρωπος. Οπότε γεννάται το ερώτημα όσον αφορά την αληθινή φύση του ανθρώπου. Είναι γνωστό ότι για ...

Μέσα στις αλήθειες που μας αποκαλύπτουν τα νηπτικά κείμενα διαπιστώνουμε επίσης μια ακόμη πτυχή του διεισδυτικού πνεύματος εν γένει των πατέρων η οποία συναντά τα πορίσματα των ψυχολογικών επιστημών όπως αυτά έχουν καταγραφεί στην κωδικοποιημένη επιστημονική ορολογία. Παρακάτω θα αναφερθούμε σε κάποια από τα διαθέσιμα παραδείγματα που εντοπίζονται στην Κλίμακα του Ιωάννη του Σιναΐτη. Στον Λόγο Περί αποταγής Α΄,34. «Κανείς άς μη θεωρήση τον εαυτό του ανάξιο για την μοναχική πολιτεία, προφασιζόμενος το βάρος και το πλήθος των αμαρτιών του και άς μη νομίζη ότι ταπεινώνει έτσι τον εαυτό του, ενώ στην ουσία φοβείται μη στερηθή τις ηδονές του κόσμου. Όλα όσα λέγει είναι ‘’προφάσεις εν αμαρτίες’’ (Ψαλμ. ρμ΄4)». Πολύ εύστοχα προβαίνει στην εξέταση της πιο τετριμμένης συμπεριφοράς αναγνωρίσιμης σε κάθε ...

Η κατοχή τον ταλαιπώρησε, όπως όλους τους Έλληνες, θρηνώντας σε ένα βομβαρδισμό και τον δεύτερο σύζυγο της αδελφής του, χειρουργό ιατρό που σκοτώθηκε προσπαθώντας να περιθάλψει τους τραυματίες. Αυτό όμως που τον συντάραξε περισσότερο ήταν ο εμφύλιος σπαραγμός και τα «Δεκεμβριανά» που του ξύπνησαν εφιάλτες της κομμουνιστικής Ρωσίας. Ο πατήρ Νικόλαος (στο κένρο) εφημέριος στο Ρωσικό Ναό Αθηνών. Έχοντας συναίσθηση της ευθύνης του για τη μητέρα, την αδελφή και τον ορφανό γιο της, αποφάσισε να μεταναστεύσει στην Αμερική με τα υπερωκεάνια της εποχής το 1952. Το ταξίδι διαρκούσε πολλές ημέρες και στη διάρκεια του τελούσε τις θείες λειτουργίες στο καράβι παρηγορώντας τους επιβάτες με το κήρυγμα του για την ξενιτιά που άρχιζε. Στην Αμερική αρχικά διακόνησε ως εφημέριος μια Ελληνική ενορία. Βλέποντας όμως ...

O Ταμέρ Τσιλιγκίρ και το πανό που παρουσίασε πριν αρχίσει την ομιλία του. (Φωτογραφία από το www.pontos-news.gr). Του Κώστα Τερψίδη Η ομιλία του Ταμέρ Τσιλιγκίρ έγινε στην πλατεία Αγίας Σοφίας, της Θεσσαλονίκης, την Κυριακή 19 Μαΐου 2018, στο πλαίσιο της κοινής εκδήλωσης των τριών ποντιακών ομοσπονδιών για την επέτειο της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου. Της ομιλίας προηγήθηκε παρουσίαση του βιογραφικού του ομιλητή από τον παρουσιαστή της εκδήλωσης. Όπως ανέφερε, λοιπόν, ο παρουσιαστής, ο Ταμέρ Τσιλιγκίρ γεννήθηκε στην περιοχή Ματσούκας της Τραπεζούντας. Μεγάλο διάστημα της ζωής του έζησε στην Μπακίρκιοϊ της Κωνσταντινούπολης. Σε μικρή ηλικία εκτός από τα Τουρκικά έμαθε να μιλάει και μία «άλλη γλώσσα». Τα πρώτα ερωτηματικά του για την εθνικότητά του δημιουργήθηκαν όταν άκουγε τους γονείς του στην Κωνσταντινούπολη, αλλά ...