Πεμπτουσία· Ορθοδοξία-Πολιτισμός-Επιστήμες

5.«Η θνητότητα και η φθαρτότητα είναι αποτέλεσμα της αμαρτίας των πρωτόπλαστων». Ο θάνατος είναι το αποτέλεσμα της θνητότητας που κληρονομείται στον άνθρωπο λόγω του προπατορικού αμαρτήματος. Οι ασθένειες και η γήρανση είναι συνέπειες της θνητότητας που εισήλθε στο σώμα του ανθρώπου. Η ιατρική παλεύει να παρατείνει την βιολογική ζωή αλλά δεν μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να υπερβεί το θάνατο. Η επιστήμη ενεργεί σαν θείο δώρο όταν απαλύνει τον ανθρώπινο πόνο αλλά ο θάνατος νικιέται μόνο με τη Χάρη του Θεού. 6.«Η φθαρτότητα και η θνητότητα μπορεί να λειτουργούν ευεργετικά για τον άνθρωπο». Είναι εκεί για να θυμίζουν το προσωρινό της βιολογικής ζωής, ενώ ο πόνος ολοκληρώνει τον άνθρωπο κάνοντάς τον να αγαπά το συνάνθρωπό του. Η Ανάσταση του Κυρίου έρχεται ...

«Τω Σωτήρι Θεώ τω εν θαλάσση λαώ». Αργές καταβασίες της εορτής της Αναλήψεως. Ψάλλει ο Άρχων Μουσικοδιδάσκαλος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, Θεόδωρος Βασιλικός, Πρωτοψάλτης και Χοράρχης.

Ομιλία του Ιερομονάχου Μύρωνος Σιμωνοπετρίτη για το πώς επηρεάζει η σωματική ασθένεια την πνευματική ζωή του ανθρώπου. Η ομιλία έγινε στο Μετόχι της Αναλήψεως της Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρας στο Βύρωνα Αττικής. Your browser does not support the audio element.

Μετά την επίσκεψη αγιοζωνιτών (αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος) στην Ξάνθη, οι Προϊστάμενοι της μονής Βατοπαιδίου απέστειλαν ευχαριστήριο γράμμα (14 Ιουνίου 1827) προς τους προεστούς τη πόλης για την αποστολή από τη «Σύναξιν του Κουτίου της Αγίας Ζώνης»16. Η μονή Βατοπαιδίου διέθετε χωράφια και περιβόλια από δωρεές στην Αίνο17, τα οποία φαίνεται ότι διαχειρίζονταν διορισμένος μετοχιάρης. Ενδιαφέρουσα προς την κατεύθυνση αυτή είναι η πληροφορία επιστολής, την οποία έστειλαν οι αγιοζωνίτες από το Καζαβήτι στη Μονή (12 Φεβρουαρίου 1837) με θέμα τον διορισμό του Κωνσταντίνου Μπασρείζι ως επιτρόπου των κτημάτων της Μονής στην Αίνο18. Οι ιδιοκτησίες αυτές αποτέλεσαν σημείο επαφής και συχνά οι αγιοζωνίτες πατέρες καλούνταν για την τέλεση αγιασμών. Προσκύνηση της Αγίας Ζώνης. Διασώθηκε η παράδοση ότι κάποτε οι αγιοζωνίτες φιλοξενήθηκαν στο σπίτι κάποιου ιερέα, η πρεσβυτέρα ...

«Αναστάσεως ημέρα και λαμπρυνθώμεν τη πανηγύρει». Δοξαστικό των Αίνων της Κυριακής του Πάσχα. Ψάλλει ο αείμνηστος Μανώλης Χατζημάρκος. Η επεξεργασία της εικόνας και του βίντεο έγιναν από τον Λεωνίδα Τσούκαλα, Καθηγητή Βυζαντινής Μουσικής Εκκλ. Ιδρύματος Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Για το κανάλι του Λεωνίδα Τσούκαλα στο YouTube πατήστε εδώ

Με αφορμή τη μεγάλη συναυλία παλαιάς βυζαντινής μουσικής “Άγγελος Πρωτοστάτης, ήχος πλάγιος δ΄” την Τετάρτη 23 Μαΐου στη Μητρόπολη Αθηνών ο Δομέστικος Γιώργος Μπιλάλης και ιδρυτής του ψαλτικού συνόλου “ΡΩΜΑΙΪΚΟ”, μιλά στην Πεμπτουσία. Με ευκαιρία την συναυλία της ερχόμενης εβδομάδας «Άγγελος Πρωτοστάτης, ήχος πλάγιος δ΄», αναφέρετε ότι θα είναι συναυλία παλαιάς βυζαντινής μουσικής. Δώστε μας ένα πλαίσιο πώς ερμηνεύεται αυτός ο όρος και σε ποια περίοδο της ιστορίας της εκκλησιαστικής μουσικής αναφέρεστε. Χρησιμοποιήσαμε τον όρο ΠΑΛΑΙΑ βυζαντινή μουσική διότι σήμερα έχει καθιερωθει τόσο στους ψάλτες όσο και στον κόσμο οτι ψάλλουν και ακούν αντιστοίχως “βυζαντινή μουσική”. Η σημερινή μουσική απηχεί την ψαλτική παράδοσι κυρίως του 18ου αιώνα και μετέπειτα, ενω η σωστή ονομασία της θα έπρεπε να είναι νεοβυζαντινή ψαλτική. Αν και συνέχεια ...

  1915. Γενοκτονία των Αρμενίων. Χρόνια μετά, η Ανζέλ Κουρτιάν, ζώντας πια στην Ελλάδα, αφηγείται το οδοιπορικό του διωγμού της οικογένειάς της και ολόκληρου του έθνους της. Η μάνα-μοδίστρα. Οι δυο της αδελφές. Τα πρώτα ευτυχισμένα χρόνια. Και ύστερα βιώνουν τις συνέπειες της διαταγής εξολόθρευσης των Αρμενίων. Γίνονται αυτόπτες μάρτυρες της Μικρασιατικής Καταστροφής. Ένα οδοιπορικό από την Προύσα ως τη Σμύρνη… Και από εκεί στην Κρήτη και την Κοκκινιά. Ο πόλεμος και η προσφυγιά καταγράφονται μέσα από τα μάτια ενός παιδιού, της μικρής Ανζέλ. Με τον φόβο και τον θάνατο… Με τα γέλια και τις χαρές… Με τις μουσικές και τα τραγούδια που σημάδεψαν τη ζωή της. «Έκανα κρυφά-κρυφά τον σταυρό μου. “Παναγιά μου, σε τι φταίξαμε; Σώσον Κύριε τον λαό σου” έλεγα από μέσα μου. Όσοι ήμασταν στις άμαξες, νιώθαμε άσχημα γι’ ...

1915. Γενοκτονία των Αρμενίων. Χρόνια μετά, η Ανζέλ Κουρτιάν, ζώντας πια στην Ελλάδα, αφηγείται το οδοιπορικό του διωγμού της οικογένειάς της και ολόκληρου του έθνους της. Η μάνα-μοδίστρα. Οι δυο της αδελφές. Τα πρώτα ευτυχισμένα χρόνια. Και ύστερα βιώνουν τις συνέπειες της διαταγής εξολόθρευσης των Αρμενίων. Γίνονται αυτόπτες μάρτυρες της Μικρασιατικής Καταστροφής. Ένα οδοιπορικό από την Προύσα ως τη Σμύρνη… Και από εκεί στην Κρήτη και την Κοκκινιά. Ο πόλεμος και η προσφυγιά καταγράφονται μέσα από τα μάτια ενός παιδιού, της μικρής Ανζέλ. Με τον φόβο και τον θάνατο… Με τα γέλια και τις χαρές… Με τις μουσικές και τα τραγούδια που σημάδεψαν τη ζωή της. «Έκανα κρυφά-κρυφά τον σταυρό μου. “Παναγιά μου, σε τι φταίξαμε; Σώσον Κύριε τον λαό σου” έλεγα από μέσα μου. Όσοι ήμασταν στις άμαξες, νιώθαμε άσχημα γι’ αυτούς ...

Με την πρέπουσα λαμπρότητα και επισημότητα εορτάστηκε και φέτος η μνήμη του Αγίου Αχιλλίου, Προστάτου και Πολιούχου της πόλεως των Γρεβενών. Το απόγευμα της Δευτέρας 14 Μαΐου 2018, τελέσθηκε στον Ιερό Ναό του Αγίου Αχιλλίου, Μέγας Πολυαρχιερατικός Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαγκαδά, Λητής και Ρεντίνης κ.κ. Ιωάννου και συγχοροστατούντων των Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτών Ζακύνθου κ.κ. Διονυσίου και Γρεβενών κ.κ. Δαβίδ. Το σύνολο των ιερέων της Μητροπόλεως, πλήθος φιλέορτων πιστών, οι πολιτικές, δημοτικές, αστυνομικές και στρατιωτικές αρχές του τόπου, σημαιοφόροι των σχολείων, μέλη πολιτιστικών συλλόγων με τα λάβαρά τους, στρατιωτικό άγημα, και στρατιωτική μπάντα έδωσαν το παρόν και συνόδευσαν την λιτάνευση της Ιερής Εικόνας του Αγίου Αχιλλίου η οποία αφού διέσχισε τους κεντρικούς δρόμους και την πλατεία των Γρεβενών κατέληξε στον Ιερό Μητροπολιτικό ...

Η εορτή της Αναλήψεως φαίνεται να μην παρουσιάζει κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μάλλον λύπη να προκαλεί στις καρδιές, αφού ο Κύριος αναχωρεί από μας. Ωστόσο, μέσα από τα γεγονότα που περιγράφονται στα Ευαγγέλια και η ζωή των χριστιανών επιβεβαιώνει, η γιορτή αυτή τονίζει τα εξής: 1. Ο κάθε άνθρωπος, στο πρόσωπο του Χριστού ως Θεανθρώπου, βρίσκεται μέσα στην Αγία Τριάδα και μάλιστα σε τιμητική θέση – «εκ δεξιών του Πατρός». Τούτο δείχνει την αξία και την τιμή που περιβάλλεται ο καθένας μας. Κι αν οι άλλοι μάς υποτιμούν, μας απορρίπτουν ή μας πολεμούν, όμως έχουμε ένα Θεό που μας αγαπά και μας αποδέχεται όπως είμαστε, ανεβάζοντάς μας στη δόξα της Τριαδικής Θεότητος. 2. Το Ευαγγέλιο μάς αναφέρει (Μαρκ.16,52) ότι ο Χριστός, ενώ ...

Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, όπως ο άγιος Επιφάνιος Κύπρου, ο άγιος Ειρηναίος Λουγδούνου, ο άγιος Ιππόλυτος Ρώμης, ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς κ.α., αρνήθηκαν να αποδεχτούν το παραπάνω ανθρωπολογικό και σωτηριολογικό μοντέλο που προέβαλλαν οι Γνωστικοί διότι ήταν εκ διαμέτρου αντίθετο με τη βιβλική ανθρωπολογία και ως εκ τούτου ακύρωνε τη δυνατότητα της σωτηρίας του ανθρώπου. Ουσιαστικά οδηγούσε σε μια παραχάραξη του ευαγγελικού μηνύματος του τι είναι ο άνθρωπος, ποια είναι η αρχή του, ποιος είναι ο προορισμός του, πως πρέπει να ζει και να πολιτεύεται επί της γης ούτως ώστε να κατορθώσει την πληρότητα της ζωής, την πνευματική εξέλιξη και πρόοδο του και εν τέλει τη δυνατότητα της σωτηρίας του. Τόσο ο αρχαίος Γνωστικισμός όσο και οι σύγχρονες απόψεις περί ...

Το έργο ωστόσο του καθενός δοκιμάζεται «εν πυρί» κάθε φορά που συγκεντρώνεται η Εκκλησία, που συγκροτείται η σύναξη, η απλή έστω συνάθροιση των αδελφών για να τεθούν ίσως διάφορα προβλήματα κλπ. Ο πατήρ Αιμιλιανός μιλά για την μεγάλη αξία των συνάξεων της αδελφότητας και αναφέρει το παράδειγμα κάποιου Γέροντα που, ενώ είχε ελάχιστους αδελφούς στο μοναστήρι του, οργάνωνε τις συνάξεις με μεγάλη επισημότητα, σαν να συμμετείχαν πολλοί πατέρες. «(Οι συνάξεις) είναι οι στιγμές της μεγάλης αλήθειας, κατά τις οποίες παρουσιάζεται γυμνή η κατάσταση της αδελφότητας. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου το φαινόμενο, μοναχοί να εγκαταλείπουν το μοναστήρι μετά τις συνάξεις». Με άλλα λόγια η αδελφότητα καθιστά έκδηλη την πνευματική της κατάσταση στις συνάξεις, φαίνεται ό,τι είναι εκεί ακριβώς. Ή μάλλον, τότε ...

Με το βραβείο «Special Mention for Documentary Odysseus Award» βραβεύτηκε το ντοκιμαντέρ της sceptic production σε σενάριο και σκηνοθεσία Μαρίας Γιαχνάκη, «Καλώς ήρθατε συμπεθέροι», στην λαμπερή απονομή του 11oυ LONDON GREEK FILM FESTIVAL, που έγινε το Σάββατο το βράδυ στο Θέατρο Τέχνης στο Λονδίνο. Το ντοκιμαντέρ, που έχει ως θέμα του τον Ανωγειανό γάμο στο περήφανο χωριό του Ψηλορείτη, και παντρεύει με μοναδικό τρόπο το σύγχρονο με το παλιό χρησιμοποιώντας ανέκδοτο αρχειακό υλικό, απέσπασε πολύ καλές κριτικές στο London Greek film festival, οι οποίες το έφεραν στον τελικό του διαγωνισμού αντιμέτωπο με παραγωγές απ’ όλον τον κόσμο. Η δημιουργός του ντοκιμαντέρ “Καλώς ήρθατε συμπεθέροι” Μαρία Γιαχνάκη αφιέρωσε το βραβείο στη γενέτειρά της και στους Κρήτες ενώ μιλώντας γι αυτούς, τόνισε ότι οι ...

Μια αναφορά στα έργα του πατέρα της νεοελληνικής λογοτεχνίας Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Η ηχογράφηση έγινε στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ιεράς Μητροπόλεως Λεμεσού. Διαβάζει ο Πρωτοσύγκελλος της Ι.Μ. Λεμεσού Αρχιμανδρίτης Ισαάκ. Your browser does not support the audio element.

Γιορτάστηκε και φέτος στη Μυτιλήνη, η ετήσια μνήμη του Αγίου Ιερομάρτυρος Θεράποντος, Επισκόπου Κύπρου. Την Κυριακή 13 Μαΐου στις 7:00 μ.μ. τελέστηκε ο Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός, με την συμμετοχή του Πανοσ. Πρωτοσυγκέλλου Μυτιλήνης π. Ιακώβου Καραμούζη – ο οποίος και ομίλησε (http://www.apostoli.org/files/3904.mp3) – των στρατιωτικών και πολιτικών αρχών, δεκάδων κληρικών και πολυαρίθμων πιστών! Μετά τον Εσπερινό, με τη συμμετοχή του Πολιτιστικού Συλλόγου Μυτιλήνης «Αρίων» και της Παραδοσιακής Ορχήστρας της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής «Άγιος Θεόδωρος ο Βυζάντιος» της Μητροπόλεώς μας, επακολούθησαν στον αύλειο χώρο του Ναού παραδοσιακοί χοροί και τραγούδια, με την ευκαιρία της Λήξης των Ενοριακών μας Συνάξεων. Την κύρια ημέρα, Δευτέρα 14 Μαΐου, τελέστηκε αρχιερατική Θεία Λειτουργία, με τη συμμετοχή των Μητροπολιτών Μηθύμνης κ.κ. Χρυσοστόμου και Μυτιλήνης κ.κ. Ιακώβου, πολλών κληρικών ...

Η Ιερά Κοινότης του Αγίου Όρους μετά πολλής και βαθείας θλίψεως επληροφορήθη την, παρά τας πολλαπλάς και τεκμηριωμένας αντιδράσεις υπό πολλών και ποικίλων φορέων της πατρίδος μας, ψήφισιν του νόμου «Μέτρα για την προώθηση των Θεσμών της Αναδοχής και Υιοθεσίας». Είναι πλέον φανερόν ότι με την ψήφισιν τελευταίως νόμων όπως η θεσμοθέτησις του «συμφώνου συμβιώσεως», η «νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου» ακόμη και ανηλίκων, και προσφάτως η δυνατότης αναδοχής τέκνων και εις «ομόφυλα ζεύγη», βάλλεται ευθέως ο θεόσδοτος θεσμός της οικογενείας. Η οικογένεια είναι «κατ οίκον Εκκλησία», κατά τον απόστολον Παύλον. Ο θεσμός της οικογενείας απετέλεσε μίαν από τας θεμελειώδεις αξίας της Ορθοδόξου Παραδόσεως της πατρίδος μας και ενώ η Ελλάς βιώνει εις τας ημέρας μας την μεγαλυτέραν δημογραφικήν κρίσιν της ...

Το κείμενο αποτελεί εισήγηση του αρχαιολόγου, δρος Νικόλαου Μ. Μπονόβα, στο Θ’ Επιστημονικό Συνέδριο της Αγιορειτικής Εστίας Θεσσαλονίκης που είχε ως θέμα «Η εξακτίνωση του Αγίου Όρους στον Ορθόδοξο κόσμο: Τα Μετόχια». Η εισήγηση με τίτλο «Έγγραφα από το αρχείο της μονής Βατοπαιδίου σχετικά με περιοδείες μοναχών (19ος αι.): τεκμήρια για την ιστορία των μετοχίων και την πνευματική ακτινοβολία της μονής»* δημοσιεύεται στον τόμο των πρακτικών του συνεδρίου. Έχουμε την τύχη να γνωρίζουμε την παρουσία μοναχών από το Βατοπαίδι σε αρκετούς τόπους, είτε επειδή σώζονται ακριβείς μαρτυρίες από τις διαδρομές τους χάρη στην αλληλογραφία τους, είτε επειδή υπάρχουν τεκμήρια για μετόχια της μονής (ναοί, οικίες, εκτάσεις γης). Μεγάλη σημασία για την έρευνα έχει το σχετικό υλικό που σώζεται στο νεότερο αρχείο της ...

Η μελέτη αυτή έχει μια σχετική πρωτοτυπία, αφού γίνεται μια συσχέτιση των πρώτων χιλιαστικών δοξασιών με εκείνες των Ιεχωβάδων. Τα συμπεράσματα στα οποία καταλήγουμε είναι: 1. Στη μεταποστολική περίοδο οι απόψεις που αφορούσαν σε εσχατολογικά θέματα παρουσίαζαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. 2. Η χιλιετής Βασιλεία του Χριστού υπήρχε διαδεδομένη στις πρώτες κοινότητες των Χριστιανών. Πρέσβευαν ότι η παρουσία του Χριστού θα ολοκληρώσει την ιστορία και η ζωή θα αλλάξει, γιατί θα αρχίσει η αιώνια βασιλεία Του. Οι άνθρωποι θα ζουν μια κατάσταση ανάλογη με τα έργα τους. Κατά τον Ιουστίνο, η χιλιετής Βασιλεία του Χριστού θα προηγηθεί της καθολικής ανάστασης. Παραθέτει, επίσης, μαρτυρίες που κατά τη γνώμη του υποστηρίζουν την περί χιλιετούς βασιλείας αντίληψη, από τους Προφήτες Ησαΐα και Ιεζεκιήλ, καθώς και από την ...

Συ των εν σκότει, το φως το υπέρλαμπρον Στην Ευαγγελική περικοπή της Κυριακής του Τυφλού βλέπουμε άλλο ένα θαύμα να επιτελεί ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός σε έναν εκ γενετής τυφλό. Ένας άνθρωπος δυστυχισμένος, ο οποίος με θαύμα του Χριστού άνοιξαν τα μάτια του και είδε την κτίση όλη. Θαυμαστό και παράδοξο το γεγονός της απόκτησης της οράσεως του τυφλού με τη θαυματουργική επέμβαση του Ιησού. Η θεραπεία του τυφλού γίνεται η έναρξη της σωτηρίας του που εκφράζεται με την έμπρακτη ομολογία του ασθενούς στο τέλος «ο δε έφη· πιστεύω, Κύριε· και προσεκύνησεν αυτώ ». Ο Κύριος θεραπεύει τον τυφλό άνθρωπο πριν καν ο τυφλός παρακαλέσει τον Κύριο να τον ιατρεύσει, αφού αδυνατεί να δει τον Ιησού. Και τον θεραπεύει με ...

Πάνω από όλα λοιπόν το Μοναστήρι είναι κοινότητα. Ούτε καν η προσευχή ενός μοναχού δεν πρέπει να είναι ξεκομμένη από την όλη προσευχή της αδελφότητας – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι καταργείται το πρόσωπο και ο διακριτός αγώνας του. Ο πατήρ Αιμιλιανός θεωρούσε την κοινή προσευχή ως την ανώτερη ασφαλώς μορφή προσευχής –ως μυστική συνύπαρξη ακριβώς του πιστού με τους αγίους στην ουράνια Λειτουργία. Η Ευχαριστία είναι η ύψιστη μορφή προσευχής, κάτι παραπάνω μάλιστα από προσευχή. Είναι η προσοικείωση εκ μέρους μας του λυτρωτικού έργου του Χριστού, και άρα η θεώσή μας (απαιτείται βέβαια και η δική μας «συνέργεια»). «Ένας μοναχός, λέγει, δεν μπορεί να έχει δική του ατομική προσευχή, ξεκομμένη από την κοινότητα. Την νοερά προσευχή… μπορεί να την ...