Αύγουστος 2014

 Γύρω από το τι συνιστά το ανθρώπινο Πρόσωπο και τα χαρακτηριστικά του στην ορθόδοξη διδασκαλία έχουν γραφεί χιλιάδες σελίδες. Ωστόσο, για το θέμα της παρούσας εργασίας μας ενδιαφέρουν κυρίως δύο: η ελευθερία και η δυνατότητα του αυτοπροσδιορισμού. Από τη γενετική γνωρίζουμε ότι ο άνθρωπος κατά την διαμόρφωση της προσωπικότητας του κινείται γύρω από δύο άξονες: τα γονίδιά του και το περιβάλλον – όταν λέμε περιβάλλον εννοούμε τα πάντα έξω από τον εαυτό του, από το ενδομήτριο περιβάλλον έως το φυσικό περιβάλλον όπου ζει. Όσο σημαντική όμως και να είναι η ανάγκη κίνησης και ανάπτυξης της ανθρώπινης προσωπικότητας γύρω από αυτούς τους δύο άξονες, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ριζικά καθοριστική. Και αυτό διότι υπεισέρχεται ο έτερος μεγάλος παράγων που ...

Καταφεύγω, όμως,εδώ  στο πασίγνωστο έργο του Χ.Γιανναρά «Πρόσωπο και Έρως», το οποίο εξιχνιάζει εμμέσως, πλην σαφώς, το κοσμικό, αλλά και το προσωπικό-οντολογικό κάλλος. Αναφορικά με το πρώτο, το κοσμικό, ο συγγραφέας επισημαίνει ότι ο ρεαλισμός της γνώσης του Θεού από τον άνθρωπο γίνεται μέσω του κάλλους και της σοφίας του κόσμου(Γιανναράς 2011,218). Αντιγράφουμε εδώ ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από το υπόψη πόνημα του Χ.Γιανναρά. «Η σύνολη κοσμική πραγματικότητα, η αναρίθμητη ποικιλία των ειδών-ουσιών, δεν είναι το τι της αντικειμενικής παρατήρησης και της νοητικής σύλληψης, αλλά το πώς της προσωπικής αρμονίας λογικών ποιοτήτων, μουσική τις αρμονία σύγκρατον και θεσπέσιαν της το παν διακρατούσης δυνάμεως υμνωδίαν αποτελούσα. Αυτή  η αδιάκοπα ενεργούμενη «προσωπική» αρμονία του κόσμου αποτελεί την ιδρυτική δυνατότητα της προσωπικής σχέσης  του ανθρώπου ...

Λόγος στην κατάθεση και προσκύνηση της σεπτής και Τιμίας Ζώνης της Υπεραγίας Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας «Δεδοξασμένα έλαλήθη περί σου η Πόλις του Θεού» μας έψαλλε ο Προφήτης και Βασιλέας Δαβίδ διά του Αγίου Πνεύματος. Πραγματικά φανερώνοντας, Πόλη του Μεγάλου Βασιλέα, εκείνη για την οποία ειπώθηκαν πολλά λαμπρά, έπαινοι και ύμνοι. Μα ποια άραγε να είναι αυτή η Πόλη; Μου φαίνεται να το λέει αυτό ο θείος Δαβίδ σαφέστατα και αναμφίβολα γι’ αυτήν την πραγματικά εκλεγμένη και ανώτερη από όλες τις άλλες· όχι ότι είναι υπερτέρα οικοδομημάτων, αλλ’ ούτε ψηλότερη από τους πιο ψηλούς λόφους και όρη της γης. Είναι ψηλότερη λόγω των μεγάλων ενθέων αρετών και υπερέχει στην καθαρότητα αυτή η υπέραγνη και υπεράμωμη Θεοτόκος. Σ’ αυτήν κατοίκησε ο Βασιλεύς ...