1 Σεπτεμβρίου 2015

Ο θεσμός του 'Πρώτου' του Αγίου Όρους: συμβολή στην έρευνα της ιστορικής διαμόρφωσης της αγιορειτικής αυτοδιοίκησης (άρθρο 105 Συντάγματος) Βυζαντινή - Οθωμανική - Νεότερη Περίοδος 1 Ι. Εισαγωγικά Στο πλαίσιο της εισηγήσεως που ακολουθεί, θα προσεγγίσουμε ένα από τα πλέον αμφισβητούμενα και αινιγματικά - συνάμα όμως και άκρως ενδιαφέροντα - ζητήματα της ιστορίας του αγιορειτικού δικαίου. Αφορά στη σημασία του θεσμού του Πρώτου του Αγίου Όρους και στην καθοριστική του συμβολή στην οργάνωση της αυτοδιοικήσεως του αθωνικού μοναχισμού, ιδίως κατά τη μεσοβυζαντινή περίοδο. Να διευκρινίσουμε, κατ' αρχάς, ότι με τον όρο «αγιορειτική αυτοδιοίκηση» εννοούμε το τοπικό προνομιακό καθεστώς που απονεμήθηκε στη χερσόνησο του Αγίου Όρους Άθω σταδιακά, αρχής γενομένης από τον 9ο ήδη αιώνα, φθάνοντας μάλιστα στις μέρες μας το καθεστώς αυτό να έχει αποτυπωθεί ...

  Φως σε άγνωστες πτυχές της σχέσης του Χριστιανισμού με την Επιστήμη στην περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης, θα επιχειρήσει να ρίξει το Διεθνές Συνέδριο «Επιστήμη και θρησκεία», που διοργανώνεται στην Αθήνα, από τις 3 έως τις 5 Σεπτεμβρίου 2015, από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών - Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών και από το Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – Εργαστήριο Επιστημολογίας & Επιστήμης. Το συνέδριο συνδέεται με το ερευνητικό πρόγραμμα NARSES το οποίο έχει σκοπό να χαρτογραφήσει τη σχέση μεταξύ των επιστημών και της θρησκείας από τον 4ο έως τον 20ο αι. μ.Χ. στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Ανατολική Μεσόγειο. Το έργο εστιάζει σε κοινωνικούς σχηματισμούς, όπου ο Χριστιανισμός ήταν η κυρίαρχη θρησκευτική παράδοση, με στόχο να καλύψει ένα σημαντικό κενό στην ιστοριογραφία της ...

Διαβάζω στα διάφορα blogs (ειδησεογραφικά και μη) που αναπαράγουν την είδηση μιας ανακοίνωσης που έγινε πρόσφατα για τον «επερχόμενο θάνατο του σύμπαντος» ή ότι «το σύμπαν αργοπεθαίνει» ή ακόμη και το πιο ποιητικό «το σύμπαν κάθεται στον καναπέ του και περιμένει να πεθάνει». Φυσικά όλες αυτές οι αναφορές δεν είναι τελείως λάθος γιατί πράγματι το σύμπαν, όπως και κάθε τι άλλο, αφού γεννήθηκε (πριν από 13,8 δις χρόνια) είναι καταδικασμένο κι αυτό να πεθάνει. Η ανακοίνωση όμως του θανάτου του είναι λίγο-πολύ εσπευσμένη αφού το μέλλον του Σύμπαντος έχει μπροστά του πολλά ακόμη τρισεκατομμύρια χρόνια. Μου θυμίζει την ερώτηση που μου έκανε σε μια ομιλία μου ένας ακροατής ο οποίος με τρεμάμενη φωνή με διέκοψε καθώς περιέγραφα ότι ο θάνατος του ...

Άνθρωπος και φύση βρίσκονται σε μια άμεση αλληλεξάρτηση. Από το σεβασμό του ανθρώπου προς το φυσικό περιβάλλον εξαρτάται η ομαλή και αρμονική λειτουργία της κτίσεως. Η δυσαρμονία στο φυσικό κόσμο, που σήμερα παρατηρείται, οφείλεται στο ότι ανατράπηκαν οι νόμοι που ο Θεός έθεσε για τη λειτουργία της κτίσεως. Η έλλειψη σεβασμού στη φύση έφερε τα προβλήματα διαταραχής του οικοσυστήματος, της καταστροφής του στρατοσφαιρικού οζονικού στρώματος, της επιβαρύνσεως των θαλασσίων υδάτων και των ακτών με απορρίμματα μη βιοδιασπάσιμα, της άλογης εκμεταλλεύσεως του φυτικού και ζωικού βασιλείου. Ο άνθρωπος είναι μία διμερής ύπαρξη, βιολογική και πνευματική ταυτόχρονα. Η διπλή αυτή φύση του ανθρώπου τονίζεται στους αγίους πατέρες και ενδεικτικά στον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, που σημειώνει: " Διπλούς έστιν ο άνθρωπος, ο εκτός, ...