Απρίλιος 2014

Στα παλαιότερα χρόνια, και ιδίως κατά την Τουρκοκρατία (1571-1878), η Μονή Κύκκου διατηρούσε ένα πολύ καλά οργανωμένο δίκτυο Μετοχίων, τόσο εντός, όσο και εκτός Κύπρου, που συνέτειναν, ώστε να καταστεί οικονομικά αυτοδύναμη. Στην αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων των Μετοχίων αυτών εντοπίζονται οι ρίζες της μετέπειτα οικονομικής της ευρωστίας, που της επέτρεψε να αποτελέσει μία από τις κυριότερες πηγές χρηματοδότησης της μορφωτικής προσπάθειας του κυπριακού λαού και ενίσχυσης των εθνικών διεκδικήσεών του στα χρόνια της Αγγλοκρατίας (1878-1960). Aνάμεσα στα Μετόχια αυτά εξέχουσα θέση κατέχει το Μετόχιο του Ξηροποτάμου στην Πεντάγεια, το οποίο βρίσκεται σήμερα στην κατεχόμενη από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής περιοχή της πατρίδας μας, που το μετέτρεψαν σε στρατόπεδο των δυνάμεων κατοχής. Σύμφωνα με ιστορικές μαρτυρίες, η Mονή Κύκκου ιδρύθηκε στα ...

Συνεχίζοντας τη δημοσίευση της μελέτης του κ. Δημήτρη Τσιολακίδη (προηγούμενο άρθρο:www.pemptousia.gr/?p=66015), για τις σχέσεις της Νηπτικής Παράδοσης με την Ποιμαντική Ψυχολογία, εξετάζουμε σήμερα τις ψυχολογικές θεωρήσεις για την ψυχική ποιότητα και τις αντίστοιχες ποιμαντικές απαντήσεις. Ποιοι όμως πέρα από τις συνέπειες της πτώσης και τα εγγενή χαρακτηριστικά, είναι οι πρόσθετοι παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά τις ψυχικές εντάσεις της ανθρώπινης ύπαρξης που ενίοτε αφήνουν τα σημάδια τους κάποτε με δραματικό τρόπο και στο σώμα; Αναλύοντας τη σκέψη του ψυχαναλυτή και ψυχιάτρου Heinz Kohut σε ότι αφορά την έννοια του εαυτού ο Αρχ. Αθανάσιος Παραβάντσος συντάσσεται με τη θέση του πρώτου ότι η ρίζα πολλών αιτίων της δυσχερούς ή ακόμη και της μη προσαρμοστικότητας του εαυτού, βρίσκεται στην περίοδο της παιδικής ηλικίας και συνδέεται με τον ...

Οι Άγιοι Απόστολοι Ιάσων και Σωσίπατρος ανήκουν στη χορεία των ’Αποστόλων του Κυρίου και κατάγονταν ο μεν Ιάσων από την Ταρσό ή τη Θεσσαλονίκη, κατά το παλαιό χειρό­γραφο, όπως σημειώνει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, ο δε Σωσίπατρος από την Αχαΐα. Το όνομα Ιάσων άπαντά σε δύο από τα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Στις Πράξεις των Αποστόλων και στην προς Ρωμαίους Επιστολή του Παύλου. Ο Απόστολος Παύλος, μετά τους Φιλίππους, ήλθε στη Θεσσαλονίκη, όπου εδίδαξε επί τρεις εβδομάδες. Η διδασκαλία του επέσυρε το μίσος των Ιουδαίων, οι οποίοι εστράφησαν εναντίον του παρακινώντας και τους αγοραίους της πόλεως. Επειδή εφιλοξενούνταν στο σπίτι του Ιάσονος, οι Ιουδαίοι τον αναζήτησαν εκεί· δεν τον ευρήκαν όμως, γι’ αυτό έσυραν τον Ιάσονα και τους άλλους αδελφούς στους ...

"Ύμνοι του Πάθους και της Ανάστασης από ναούς της Ανατολικής Θεσσαλίας" παρουσίαση και σχολιασμός Κ. Δρυγιαννάκης-Κ.Καραγκούνης, Εκδοτική Δημητριάδος, Βόλος 2014, σελ. 159 & 2 cd Η παρούσα έκδοση του νεοσύστατου Τομέως Ψαλτικής Τέχνης και Μουσικολογίας της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος αποτελεί μία συμβολή στην ιστορία της ψαλτικής τέχνης που καλλιεργείται εκτός των μεγάλων εκκλησιαστικών κέντρων (λ.χ. Πατριαρχεία, Μητροπόλεις, Μονές). Το γεγονός αυτό αποκτά ιδιαίτερη σημασία, εάν μάλιστα ληφθεί υπ’ όψιν ότι «ελάχιστες μαρτυρίες έχουν επισημανθεί έως τώρα σχετικά με την κατάσταση της Ψαλτικής στην ευρύτερη περιφέρεια κατά τους βυζαντινούς και μεταβυζαντινούς χρόνους» (σσ. 13-14). Συγκεκριμένα,τα 2 cdπου παρουσιάζω εδώ, περιλαμβάνουν «ύμνους της Μεγάλης Εβδομάδας και της Ανάστασης,ηχογραφημένους σε περιοχές των νομών Μαγνησίας και Λαρίσης, κυρίως σε περιφερειακές εκκλησίες και ...

Η τμηματική δημοσίευση της μελέτης της θεολόγου κ. Βασιλικής Ρούσκα (προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=66020), σχετικά με τις ηθικές αρχές κατά τη διάρκεια πολεμικών συρράξεων, συνεχίζεται με την εξέταση του ρόλου των συλλογικοτήτων, αλλά και των αμάχων. Η ανηθικότητα εμφανίζεται και στο γραφειοκρατικό σύστημα αφού οι εγκαταστάσεις για ανθρώπους με PTSD (Post-Traumatic Stress Disorder = μετατραυματικό στρες) είναι ανεπαρκείς. Ο συγγραφέας θέτει ένα ρητορικό ερώτημα σύμφωνα με το οποίο διερωτάται πως είναι δυνατόν ένας εκπαιδευόμενος ψυχίατρος που ακούει χιλιάδες ιστορίες από παλαίμαχους να μην υποκύπτει και ο ίδιος σε βαθιά αισθήματα ενοχής. Ακόμη περισσότερες ενοχές με την εξιστόρηση ανθρωποκτονιών μπορεί να νιώσει ένας ευαίσθητος άνθρωπος σε σημείο μάλιστα να νιώθει και ο ίδιος συνένοχος. Αυτό που παρατηρείται εδώ είναι η σύγκρουση ρόλων για ...

Στην πραγματικότητα οι αρχαίες μορφές της μοναστικής ζωής εμφανίστηκαν στο Όρος πολύ νωρίτερα από τη Μεγίστη Λαύρα, το πρώτο αθωνικό κοινόβιο, που ιδρύθηκε το 963. Θωρώντας τρεις εμβληματικές μορφές του πρώιμου αθωνικού αναχωρητισμού, τον Όσιο Πέτρο τον Αθωνίτη, τον Άγιο Ευθύμιο τον Νέο και τον Ιωάννη Κολοβό, συνειδητοποιούμε ότι κατά τη διάρκεια του 9ου αιώνα μια ριζική αλλαγή έλαβε χώρα στη συμπεριφορά των αθωνιτών ασκητών. Ο Πέτρος απαρνήθηκε τον κόσμο, εφαρμόζοντας διά βίου μια σκληρή άσκηση αυστηρά μοναχική. Ενώ ο Ευθύμιος και ο Ιωάννης, ιδρυτές μοναστηριών και οι δυο τους, ακολούθησαν το παράδειγμα του Πέτρου για μια μεταβατική περίοδο αυστηρά ατομικής άσκησης, ως ένα σκαλοπάτι προς την οργάνωση μιας από κοινού ζωής υπό την προστασία του κράτους και του ανώτατου κλήρου. Αυτό ...